Podsumowanie

Elastyczność cenowa mierzy reakcję zapotrzebowania lub ilości danego dobra oferowanej na rynku na zmianę jego ceny. Obliczamy ją jako względną (procentową) zmianę zapotrzebowania (lub ilości oferowanej na rynku) podzieloną przez względną (procentową) zmianę ceny. Popyt lub podaż mogą być elastyczne (bardzo wrażliwe), o elastyczności jednostkowej lub nieelastyczne (mało wrażliwe). Elastyczny popyt lub podaż wskazują, że zapotrzebowanie lub ilość oferowana reagują na zmiany cen w sposób bardziej niż proporcjonalny. Nieelastyczne popyt lub podaży to takie, w wypadku których dana względna zmiana ceny powoduje mniejszą co do skali względną zmianę wielkości zapotrzebowania i ilości oferowanej. Elastyczność jednostkowa oznacza, że dana procentowa zmiana ceny prowadzi do takiej samej procentowej zmiany zapotrzebowania lub ilości oferowanej.

Popyt lub podaż doskonale elastyczne występują w skrajnym przypadku, w którym wielkość zapotrzebowania lub ilości oferowanej zmienia się o nieskończoną wartość w odpowiedzi na jakąkolwiek zmianę ceny rynkowej. Natomiast popyt lub podaż doskonale nieelastyczne występują w skrajnej sytuacji, w której procentowa zmiana ceny rynkowej, bez względu na jej wielkość, nie prowadzi do zmiany ani zapotrzebowania, ani ilości oferowanej. Stała elastyczność jednostkowa krzywej podaży lub popytu odnosi się do sytuacji, w której zmiana ceny o 1% zawsze powoduje analogiczną zmianę ilości oferowanej i zapotrzebowania.

Na rynkach dóbr i usług wielkości podaży i popytu często stosunkowo ociężale reagują na zmiany cen w krótkim okresie, natomiast w długim okresie skala reakcji jest już znacznie większa. W rezultacie popyt i podaż często (ale nie zawsze) są relatywnie nieelastyczne w krótkim okresie i stosunkowo elastyczne – w długim. Rozkład obciążeń podatkowych zależy od względnej elastyczności cenowej podaży i popytu. Gdy wartość współczynnika elastyczności cenowej podaży jest większa od wartości współczynnika elastyczności cenowej popytu, większość obciążeń podatkowych spada na nabywców, zaś gdy wartość współczynnika elastyczności cenowej popytu jest większa od wartości współczynnika elastyczności cenowej podaży, większość kosztów podatku ponoszą producenci. Wpływy do budżetu z tytułu podatku są tym większe, im bardziej nieelastyczny jest popyt i podaż.

Elastyczność to koncepcja, która mierzy siłę reakcji dwóch zmiennych. Odnosi się do względnej zmiany jednego parametru podzielonej przez analogiczną zmianę drugiego. Elastyczność możemy wykorzystać przy analizie wielu zależności ekonomicznych. Na przykład elastyczność dochodowa popytu to względna zmiana popytu podzielona przez względną zmianę dochodu. Mieszana elastyczność cenowa popytu to względna zmiana popytu na jedno dobro podzielona przez względną zmianę ceny innego dobra. Podobnie jak na rynkach dóbr i usług, elastyczność ma też zastosowanie na rynkach pracy i kapitału finansowego. Płacowa elastyczność podaży pracy to względna zmiana wielkości podaży pracy podzielona przez analogiczną zmianę płacy. Elastyczność oszczędności względem stopy procentowej to względna zmiana wielkości oszczędności podzielona przez względną zmianę stóp procentowych.