Podsumowanie

Emocje to subiektywne doświadczenia, na które składają się fizjologiczne pobudzenie i ocena poznawcza. Do wyjaśnienia naszych doświadczeń emocjonalnych zaproponowano różne teorie. Teoria Jamesa-Langego zakłada, że emocje pojawiają się jako funkcja pobudzenia fizjologicznego. Teoria Cannona-Barda utrzymuje, że doświadczenie emocjonalne pojawia się równocześnie z pobudzeniem fizjologicznym, ale jest od niego niezależne. Dwuczynnikowa teoria Schachtera-Singera sugeruje, że pobudzenie fizjologiczne otrzymuje etykietę poznawczą w zależności od kontekstu, a te dwa czynniki łącznie prowadzą do doświadczenia emocjonalnego.

Teoria poznawczo-relacyjna Lazarusa przyjmuje, że doświadczanie emocji ma związek z dwuetapową oceną poznawczą bodźca (ocena pierwotna i ocena wtórna). Ocena pierwotna jest dwuetapowa. Najpierw oceniany jest związek zdarzenia z moimi celami i interesami. Jeśli go nie ma, emocja się nie pojawia. Jeśli związek istnieje, dochodzi do oceny efektu zdarzenia (dobry efekt czy zły). Ocena wtórna poszukuje odpowiedzi: co mogę zrobić w obecnej sytuacji. Zajonc w opozycji do Lazarusa twierdzi, że procesy poznawcze nie biorą udziału we wzbudzaniu emocji, ponieważ procesy poznawcze możemy zablokować (np. wyłączając telewizor), ale nie mamy możliwości zablokować odczuwania silnych emocji.

Regulacja emocji to proces, który rozpoczyna, kształtuje i podtrzymuje doświadczanie emocji. Regulacja emocji może mieć charakter uświadomiony (podmiotowy) oraz nieuświadomiony (automatyczny). Plutchik zaproponował opis emocji z wykorzystaniem analogii do koła barw. Według Plutchika emocje można opisywać, używając subiektywnych wyrażeń należących do języka potocznego, perspektywy behawioralnej oraz języka funkcjonalnego.

Układ limbiczny to emocjonalny obwód mózgu złożony z ciała migdałowatego, podwzgórza, wzgórza i hipokampa. Struktury te odgrywają rolę w prawidłowym przetwarzaniu emocji, jak również mają związek z zaburzeniami nastroju i zaburzeniami lękowymi. Zwiększoną aktywność ciała migdałowatego wiąże się z warunkowaniem strachu. Zmiany w strukturze hipokampa stwierdza się u osób narażonych lub cierpiących na zaburzenia nastroju. Wykazano, że objętość hipokampa zmniejsza się u osób z zespołem stresu pourazowego.

Powstało wiele teorii dotyczących motywacji. Te zorientowane na uwarunkowania biologiczne odnoszą się do sposobów motywowania zachowania przez instynkty i potrzebę utrzymania homeostazy w organizmie. Bandura postulował natomiast, że nasze zachowanie motywuje poczucie własnej skuteczności. Istnieje też sporo teorii koncentrujących się na różnorodnych motywach społecznych. Hierarchia potrzeb Abrahama Maslowa pokazuje zależność między różnymi motywacjami, od potrzeb fizjologicznych na niskim poziomie po potrzeby samorealizacji na wysokim. Motywacja do zaangażowania w określone zachowanie może wynikać z czynników wewnętrznych i zewnętrznych.

Podwzgórze i struktury układu limbicznego odgrywają istotną rolę w zachowaniu seksualnym i motywacji. Dowody potwierdzają, że nasza motywacja do podejmowania zachowań seksualnych i zdolność do tego są odrębnymi, ale powiązanymi ze sobą procesami. Alfred Kinsey przeprowadził zakrojone na szeroką skalę badanie, które wykazało niesamowitą różnorodność ludzkiej seksualności. William Masters i Virginia Johnson obserwowali ochotników uprawiających seks i na tej postawie stworzyli koncepcję cyklu reakcji seksualnej. Mimo że pojęcia orientacji seksualnej i tożsamości płciowej są często mylone, stanowią one oddzielne, choć powiązane zagadnienia.