Przejdź do treściPrzejdź do informacji o dostępnościMenu skrótów klawiszowych
Logo OpenStax
Psychologia

Kluczowe pojęcia

PsychologiaKluczowe pojęcia

biseksualność (ang. bisexual)
stan, w którym osoba odczuwa pociąg emocjonalny i fizyczny zarówno do osób tej samej, jak i przeciwnej płci
cykl reakcji seksualnej (ang. sexual response cycle)
dzieli się na cztery fazy: pobudzenie, plateau, orgazm i odprężenie
dwuczynnikowa teoria Schachtera-Singera (ang. Schachter-Singer two-factor theory of emotion)
zakłada, że na emocje składają się dwa rodzaje czynników: fizjologiczny i poznawczy
emocja (ang. emotion)
subiektywny stan często określany mianem uczuć
heteroseksualność (ang. heterosexual)
uczuciowy i erotyczny pociąg do osób płci przeciwnej
hierarchia potrzeb (ang. hierarchy of needs)
spektrum potrzeb od najbardziej podstawowych, biologicznych, przez społeczne, po samorealizację
hipoteza mimicznego sprzężenia zwrotnego (ang. facial feedback hypothesis)
wyraz (własnej) twarzy ma wpływ na nasze emocje
homoseksualność (ang. homosexual)
uczuciowy i erotyczny pociąg do osób tej samej płci
instynkt (ang. instinct)
swoisty gatunkowo, wrodzony a nie wyuczony schemat zachowań
jądro migdałowate środkowe (ang. central nucleus)
część mózgu zaangażowana w skupienie uwagi; ma połączenia z podwzgórzem i ośrodkami pnia mózgu, wspólnie z którymi kontroluje aktywność autonomicznego układu nerwowego i układu hormonalnego
kompleks podstawno-boczny (ang. basolateral complex)
część mózgu (konkretnie ciał migdałowatych) posiadająca gęstą sieć połączeń z różnymi obszarami czuciowymi w mózgu; nieodzowna w klasycznym warunkowaniu oraz przy przypisywaniu wspomnieniom ładunku emocjonalnego
kulturowy wzorzec emocji (ang. cultural display rule)
jeden z kulturowo swoistych standardów określających akceptowalne rodzaje i natężenie emocji
motywacja (ang. motivation)
pragnienia lub potrzeby, które kierują nasze działania ku określonemu celowi
motywacja wewnętrzna (ang. intrinsic motivation)
motywacja oparta raczej na wewnętrznych czynnikach niż na zewnętrznych bodźcach (np. nagrodach)
motywacja zewnętrzna (ang. extrinsic motivation)
motywacja, której źródłem są czynniki zewnętrzne i nagrody
nawyk (ang. habit)
schemat zachowań, w które angażujemy się regularnie
odprężenie seksualne (ang. resolution)
faza cyklu aktywności seksualnej przypadająca po orgazmie; w tej fazie ciało wraca do stanu sprzed pobudzenia
okres refrakcji (ang. refractory period)
czas tuż po orgazmie, kiedy jednostka nie jest w stanie doświadczyć kolejnego orgazmu
orgazm (ang. orgasm)
szczytowa faza cyklu aktywności seksualnej związana z rytmicznymi skurczami mięśni (i ejakulacją/wytryskiem)
orientacja seksualna (ang. sexual orientation)
uczuciowy i erotyczny pociąg do osób płci przeciwnej, własnej lub obu
plateau (ang. plateau)
faza cyklu aktywności seksualnej przypadająca między fazą podniecenia płciowego a orgazmem
poczucie własnej skuteczności (ang. self-efficacy)
wiara jednostki we własne możliwości i zdolności do wykonania zadania
podniecenie (ang. excitement)
faza cyklu aktywności seksualnej obejmująca stan podniecenia płciowego
poznawczo-transakcyjny paradygmat stresu (ang. cognitive-mediational theory)
nasze emocje zależą od oceny bodźca
prawo Yerkesa-Dodsona (ang. Yerkes-Dodson law)
proste zadania są wykonywane najlepiej, gdy poziom pobudzenia jednostki jest stosunkowo wysoki; złożone zadania zaś – gdy jest niższy
składowe emocji (ang. components of emotion)
fizjologiczne pobudzenie, ocena i subiektywne doświadczenie
teoria emocji Cannona-Barda (ang. Cannon-Bard theory of emotion)
zgodnie z nią fizjologiczne pobudzenie i doświadczenie emocjonalne zachodzą w tym samym czasie
teoria emocji Jamesa-Langego (ang. James-Lange theory of emotion)
emocje są efektem fizjologicznego pobudzenia
teoria popędu (ang. drive theory)
według niej potrzeby fizjologiczne są efektem zaburzeń homeostazy organizmu, których skutkiem jest psychiczny popęd zmierzający do zaspokojenia potrzeby, a ostatecznie do przywrócenia homeostazy
terapia hormonalna zmiany płci (ang. transgender hormone therapy)
użycie hormonów, by ciało osoby danej płci zaczęło przypominać ciało osoby płci przeciwnej
tożsamość płciowa (ang. gender identity)
poczucie jednostki, że jest mężczyzną lub kobietą
wariograf (poligraf) (ang. polygraph)
wykrywacz kłamstw; test mierzący fizjologiczne pobudzenie jednostki w trakcie odpowiedzi na serię pytań
zaburzenia tożsamości płciowej (ang. gender dysphoria)
kategoria diagnostyczna w DSM-5; obejmuje osoby, które nie identyfikują się z własną płcią biologiczną
Cytowanie i udostępnianie

Ten podręcznik nie może być wykorzystywany do trenowania sztucznej inteligencji ani do przetwarzania przez systemy sztucznej inteligencji bez zgody OpenStax lub OpenStax Poland.

Chcesz zacytować, udostępnić albo zmodyfikować treść tej książki? Została ona wydana na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) , która wymaga od Ciebie uznania autorstwa OpenStax.

Cytowanie i udostępnienia
  • Jeśli rozpowszechniasz tę książkę w formie drukowanej, umieść na każdej jej kartce informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/psychologia-polska/pages/1-wprowadzenie
  • Jeśli rozpowszechniasz całą książkę lub jej fragment w formacie cyfrowym, na każdym widoku strony umieść informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/psychologia-polska/pages/1-wprowadzenie
Cytowanie

© 12 paź 2022 OpenStax. Treść książki została wytworzona przez OpenStax na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) . Nazwa OpenStax, logo OpenStax, okładki OpenStax, nazwa OpenStax CNX oraz OpenStax CNX logo nie podlegają licencji Creative Commons i wykorzystanie ich jest dozwolone wyłącznie na mocy uprzedniego pisemnego upoważnienia przez Rice University.