Iwona Bodys-Cupak
Treść rozdziału
Układ moczowy odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu homeostazy organizmu. Jego podstawowe funkcje obejmują regulację gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej, usuwanie zbędnych produktów przemiany materii wraz z moczem, udział w regulacji ciśnienia tętniczego oraz produkcji hormonów, takich jak erytropoetyna. Prawidłowe funkcjonowanie układu moczowego zależy od wielu czynników, w tym stylu życia i sposobu odżywiania. Czynniki dietetyczne odgrywają istotną rolę zarówno w profilaktyce, jak i leczeniu chorób układu moczowego. Jak wskazują wyniki licznych badań, na funkcjonowanie nerek i dolnych dróg moczowych wpływają takie elementy jak nadmierne spożycie sodu i białka, zbyt mała podaż płynów, otyłość, niewystarczająca ilość błonnika w diecie oraz nadmiar w niej fosforanów i potasu (Kalantar-Zadeh i wsp., 2020; Carrero i wsp., 2020). Ponadto niska jakość diety, prowadząca do niedożywienia białkowo-kalorycznego lub niedoborów mikroskładników, może osłabiać odporność organizmu i zwiększać ryzyko wystąpienia zakażeń układu moczowego (Saraiva i wsp., 2025).
Zastosowanie zasad zdrowego żywienia w praktyce klinicznej, zwłaszcza w opiece pielęgniarskiej, ma kluczowe znaczenie w zapobieganiu oraz leczeniu chorób nerek, kamicy nerkowej i nawracających infekcji dróg moczowych. Dobrze zaplanowane strategie żywieniowe, dostosowane do potrzeb pacjenta, pozwalają nie tylko ograniczyć rozwój choroby, ale także wspierają regenerację i poprawiają komfort życia chorego.