Przejdź do treściPrzejdź do informacji o dostępnościMenu skrótów klawiszowych
Logo OpenStax

Menu
Spis treści
  1. Przedmowa
  2. 1 Wstęp do mikroekonomii
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 1.1 Czym jest ekonomia i dlaczego jest ona ważna?
    3. 1.2 Mikroekonomia i Makroekonomia
    4. 1.3 Jak ekonomiści wykorzystują teorie i modele do zrozumienia problemów ekonomicznych
    5. 1.4 Jak zorganizować gospodarkę: przegląd systemów gospodarczych
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
  3. 2 Wybory w świecie rzadkości zasobów
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 2.1 Jak ludzie dokonują wyborów w oparciu o ograniczenia budżetowe
    3. 2.2 Krzywa możliwości produkcyjnych i wybory społeczne
    4. 2.3 Konfrontacja z zastrzeżeniami do podejścia ekonomicznego
    5. Kluczowe pojęcia
    6. Podsumowanie
    7. Pytania sprawdzające
    8. Sprawdź wiedzę
    9. Ćwicz myślenie krytyczne
    10. Problemy
  4. 3 Popyt i podaż
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 3.1 Podaż, popyt i równowaga na rynku dóbr i usług
    3. 3.2 Pozacenowe determinanty popytu i podaży
    4. 3.3 Czteroetapowy proces zmiany ceny i ilości równowagi na rynku
    5. 3.4 Cena maksymalna i cena minimalna
    6. 3.5 Popyt, podaż i efektywność
    7. Kluczowe pojęcia
    8. Podsumowanie
    9. Pytania sprawdzające
    10. Sprawdź wiedzę
    11. Ćwicz myślenie krytyczne
    12. Problemy
  5. 4 Elastyczność
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 4.1 Elastyczność cenowa popytu i podaży
    3. 4.2 Skrajne przypadki elastyczności
    4. 4.3 Elastyczność a cena
    5. 4.4 Pozacenowe parametry elastyczności
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  6. 5 Wybory konsumenta
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 5.1 Wybory konsumpcyjne
    3. 5.2 Jak zmiany dochodów wpływają na wybory konsumentów
    4. 5.3 Ekonomia behawioralna: inne podejście do wyborów konsumenckich
    5. Kluczowe pojęcia
    6. Podsumowanie
    7. Pytania sprawdzające
    8. Sprawdź wiedzę
    9. Ćwicz myślenie krytyczne
    10. Problemy
  7. 6 Teoria podaży, kosztów i struktur rynku
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 6.1 Koszty całkowite i księgowe, zysk księgowy i zysk ekonomiczny
    3. 6.2 Produkcja w krótkim okresie
    4. 6.3 Koszty w krótkim okresie
    5. 6.4 Produkcja w długim okresie
    6. 6.5 Koszty w długim okresie
    7. Kluczowe pojęcia
    8. Podsumowanie
    9. Pytania sprawdzające
    10. Sprawdź wiedzę
    11. Ćwicz myślenie krytyczne
    12. Problemy
  8. 7 Konkurencja doskonała
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 7.1 Specyfika konkurencji doskonałej jako struktury rynku
    3. 7.2 Jak przedsiębiorstwa doskonale konkurencyjne podejmują decyzje o produkcji
    4. 7.3 Decyzje o wejściu i wyjściu w długim okresie
    5. 7.4 Efektywność rynków doskonale konkurencyjnych
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  9. 8 Monopol
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 8.1 Jak powstaje monopol: bariery wejścia
    3. 8.2 Jak maksymalizujący zyski monopol ustala produkcję i ceny
    4. Kluczowe pojęcia
    5. Podsumowanie
    6. Pytania sprawdzające
    7. Sprawdź wiedzę
    8. Ćwicz myślenie krytyczne
    9. Problemy
  10. 9 Konkurencja monopolistyczna i oligopol
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 9.1 Konkurencja monopolistyczna
    3. 9.2 Oligopol
    4. Kluczowe pojęcia
    5. Podsumowanie
    6. Pytania sprawdzające
    7. Sprawdź wiedzę
    8. Ćwicz myślenie krytyczne
    9. Problemy
  11. 10 Wprowadzenie do rynku czynników produkcji
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 10.1 Podaż i popyt na rynku pracy
    3. 10.2 Rynek pracy
    4. 10.3 Płace i zatrudnienie na niedoskonale konkurencyjnym rynku pracy
    5. 10.4 Dyskryminacja na rynku pracy
    6. 10.5 Popyt i podaż na rynku finansowym
    7. 10.6 System rynkowy jako efektywny mechanizm informacyjny
    8. Kluczowe pojęcia
    9. Podsumowanie
    10. Pytania sprawdzające
    11. Sprawdź wiedzę
    12. Ćwicz myślenie krytyczne
    13. Problemy
  12. 11 Zawodność rynku – państwo a biznes
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 11.1 Negatywne efekty zewnętrzne związane z problemem zanieczyszczenia środowiska
    3. 11.2 Publiczne sposoby rozwiązania problemu negatywnych efektów zewnętrznych
    4. 11.3 Prywatne sposoby rozwiązania problemu negatywnych efektów zewnętrznych
    5. 11.4 Dlaczego sektor prywatny nie inwestuje dostatecznych środków w innowacje
    6. 11.5 Dobra publiczne 
    7. 11.6 Fuzje przedsiębiorstw
    8. 11.7 Regulacje monopolu naturalnego
    9. 11.8 Problem niedoskonałej informacji i asymetrii informacji
    10. Kluczowe pojęcia
    11. Podsumowanie
    12. Pytania sprawdzające
    13. Sprawdź wiedzę
    14. Ćwicz myślenie krytyczne
    15. Problemy
  13. 12 Wpływ zmian klimatu na rozwój przedsiębiorstw
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 12.1 Zmiany klimatu i ich negatywne konsekwencje
    3. 12.2 Sposoby reakcji na zagrożenia związane z ryzykiem klimatycznym
    4. 12.3 Zrównoważony ład korporacyjny i ESG
    5. Kluczowe pojęcia
    6. Podsumowanie
    7. Pytania sprawdzające
    8. Sprawdź wiedzę
    9. Ćwicz myślenie krytyczne
  14. A Matematyka zastosowana w tym podręczniku
  15. B Krzywe obojętności
  16. C Wartość zaktualizowana
  17. Rozwiązania zadań
    1. Rozdział 1
    2. Rozdział 2
    3. Rozdział 3
    4. Rozdział 4
    5. Rozdział 5
    6. Rozdział 6
    7. Rozdział 7
    8. Rozdział 8
    9. Rozdział 9
    10. Rozdział 10
    11. Rozdział 11
    12. Rozdział 12
  18. Bibliografia
  19. Skorowidz nazwisk
  20. Skorowidz rzeczowy
  21. Skorowidz terminów obcojęzycznych
1.

Wiersze tabeli nie reprezentują koszyków dostępnych dla Jerzego przy danym ograniczeniu budżetowym, tzn. kombinacji podróży i minut rozmów telefonicznych, na które stać Jerzego z założonym budżetem. Jeśli Jerzy ma tylko 10 zł do wydania, a podróż w obie strony kosztuje 2 zł, zaś rozmowy telefoniczne kosztują 5 gr za minutę, może wydać cały swój dochód na pięć podróży w obie strony przy braku rozmów telefonicznych lub na 200 minut rozmów telefonicznych przy braku podróży, albo na dowolną pośrednią kombinację obu dóbr.

Dla wyborów od zera do pięciu podróży w obie strony (kolumna 1) poniższa tabela pokazuje, na ile minut rozmów telefonicznych stać Jerzego przy jego dochodzie (kolumna 3). Wartości użyteczności całkowitej podano w poniższej tabeli.

Podróże w obie strony Użyteczność całkowita z podróży Minuty rozmów telefonicznych Użyteczność całkowita z rozmów Użyteczność całkowita
0 0 200 1100 1100
1 80 160 1040 1120
2 150 120 900 1050
3 210 80 680 890
4 260 40 380 640
5 300 0 0 300

Zsumowanie całkowitej użyteczności z podróży w obie strony i rozmów telefonicznych w różnych punktach linii budżetowej daje całkowitą użyteczność w każdym punkcie na linii budżetowej. Najwyższa możliwa użyteczność znajduje się przy kombinacji jednej podróży i 160 minut rozmów telefonicznych i wynosi 1120.

2.

Pierwszym krokiem jest wykorzystanie danych o użyteczności całkowitej do obliczenia użyteczności krańcowej, pamiętając, że użyteczność krańcowa jest równa zmianie użyteczności całkowitej podzielonej przez zmianę liczby podróży lub minut.

Podróże w obie strony Użyteczność całkowita Użyteczność krańcowa podróży Minuty rozmów telefonicznych Użyteczność całkowita Użyteczność krańcowa minuty rozmowy
0 0 200 1100
1 80 80 160 1040 60/40 = 1,5
2 150 70 120 900 140/40 = 3,5
3 210 60 80 680 220/40 = 5,5
4 260 50 40 380 300/40 = 7,5
5 300 40 0 0 380/40 = 9,5

Zauważ, że nie możemy bezpośrednio porównywać użyteczności krańcowych, ponieważ jednostkami są podróże i minuty rozmów telefonicznych. Do porównania potrzebujemy wspólnego mianownika, którym jest cena. Po podzieleniu MU przez cenę otrzymujemy kolumny 4 i 8 w poniższej tabeli.

Podróże w obie strony Użyteczność całkowita Użyteczność krańcowa podróży MU/P Minuty rozmów telefonicznych Użyteczność całkowita Użyteczność krańcowa minuty rozmowy MU/P
0 0 200 1100 60/40 = 1,5 1.5/0,05 = 30
1 80 80 80/2 = 40 160 1040 140/40 = 3,5 3.5/0,05 = 70
2 150 70 70/2 = 35 120 900 220/40 = 5,5 5.5/0,05 = 110
3 210 60 60/2 = 30 80 680 300/40 =7,5 7.5/0,05 = 150
4 260 50 50/2 = 25 40 380 380/40 = 9,5 9.5/0,05 = 190
5 300 40 40/2 = 20 0 0

Zacznijmy od dołu tabeli, gdzie mamy kombinację pięciu podróży i żadnej rozmowy telefonicznej. Punkt wyjścia jest oczywiście przyjęty arbitralnie, ale liczby w tym przykładzie układają się najlepiej, jeśli zaczynamy właśnie od tego koszyka. Załóżmy, że rozważamy przejście w górę do następnej kombinacji. W tym punkcie (4 podróże, 40 minut rozmów) użyteczność krańcowa na złotówkę wydaną na podróże w obie strony wynosi 25. Użyteczność krańcowa na złotówkę wydaną na minuty rozmów telefonicznych wynosi 190.

Ponieważ 25 < 190, otrzymujemy znacznie większą użyteczność za złotego wydanego na minuty rozmów telefonicznych, więc wybieramy ich więcej. W punkcie (3 podróże, 80 minut rozmów) MU/PRT wynosi 30 < 150, ale zauważmy, że różnica się zmniejsza. Kontynuujemy wymianę podróży na minuty rozmów telefonicznych, aż dojdziemy do punktu (1 podróż, 160 minut), co jest najlepszym wyborem z punktu widzenia Jerzego. Wartości MU/P są w tym punkcie tak bliskie, jak się da (40 w porównaniu z 70). Często w prawdziwym świecie nie jest możliwe uzyskanie dokładnie takich samych wartości MU/P dla obu produktów, więc należy wybrać wartości leżące możliwie najbliżej.

3.

Jest to przeciwieństwo przykładu wyjaśnionego w tekście. Spadek ceny wywołuje efekt substytucyjny i efekt dochodowy. Zgodnie z efektem substytucyjnym, gdy dane dobro jest tańsze w stosunku do innych towarów kupowanych przez konsumenta, będzie on skłonny zwiększyć jego konsumpcję (i zmniejszyć konsumpcję innych). Z kolei zgodnie z efektem dochodowym po spadku ceny konsument może kupić te same dobra, co wcześniej i nadal mieć pieniądze na zakup kolejnych dóbr. Z obu powodów spadek ceny powoduje wzrost popytu.

4.

Jest to negatywny efekt dochodowy. Ponieważ kieszonkowe od rodziców nie dotarło, twoje miesięczne dochody są mniejsze niż zwykle, a ograniczenie budżetowe przesuwa się w kierunku początku układu współrzędnych. Jeśli kupujesz tylko dobra normalne, spadek dochodów oznacza, że będziesz kupować mniej każdego dobra.

Cytowanie i udostępnianie

Chcesz zacytować, udostępnić albo zmodyfikować treść tej książki? Została ona wydana na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) , która wymaga od Ciebie uznania autorstwa OpenStax.

Cytowanie i udostępnienia
  • Jeśli rozpowszechniasz tę książkę w formie drukowanej, umieść na każdej jej kartce informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/mikroekonomia-podstawy/pages/1-wprowadzenie-do-rozdzialu
  • Jeśli rozpowszechniasz całą książkę lub jej fragment w formacie cyfrowym, na każdym widoku strony umieść informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/mikroekonomia-podstawy/pages/1-wprowadzenie-do-rozdzialu
Cytowanie

© 12 wrz 2022 OpenStax. Treść książki została wytworzona przez OpenStax na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) . Nazwa OpenStax, logo OpenStax, okładki OpenStax, nazwa OpenStax CNX oraz OpenStax CNX logo nie podlegają licencji Creative Commons i wykorzystanie ich jest dozwolone wyłącznie na mocy uprzedniego pisemnego upoważnienia przez Rice University.