Sprawdź się!
c. Pomidory i ziemniaki są naturalnie bogate w potas. U osób z zaburzeniami pracy nerek nadmiar potasu może prowadzić do groźnych zaburzeń rytmu serca, dlatego zaleca się ograniczenie jego podaży w diecie.
b. Olej z oliwek zawiera głównie jednonienasycone kwasy tłuszczowe, które mają korzystny wpływ na profil lipidowy i zmniejszają ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Tłuszcze nasycone zwiększają poziom LDL („złego” cholesterolu), dlatego należy je ograniczać.
c. W przebiegu przewlekłej choroby nerek dochodzi do hiperfosfatemii, która przyczynia się do wtórnej nadczynności przytarczyc i wapnienia naczyń. Leki wiążące fosfor (np. sewelamer, węglan wapnia) zmniejszają jego wchłanianie jelitowe.
a. Moczówka prosta to zaburzenie wydzielania lub działania hormonu antydiuretycznego ADH, skutkujące niemożnością zagęszczania moczu i wydalaniem jego bardzo dużej ilości. Poliuria >3 L/dobę to jeden z kryteriów diagnostycznych.
a. Skąpomocz (oliguria) to stan, w którym ilość wydalanego moczu jest znacznie zmniejszona. Oliguria może być objawem ostrej niewydolności nerek, odwodnienia lub zaburzeń perfuzji nerkowej.
b. eGFR jest podstawowym wskaźnikiem funkcji nerek. Oblicza się go na podstawie wzoru uwzględniającego kreatyninę, wiek, płeć i czasami rasę. Pomaga wcześnie wykryć zaburzenia filtracji kłębuszkowej.
c. Pieniący się mocz jest typowym objawem obecności białkomoczu, który może wskazywać na uszkodzenie bariery filtracyjnej kłębuszków nerkowych i rozwijającą się nefropatię, np. w cukrzycy.
b. Mętny mocz często wynika z obecności krystalizujących substancji (jak fosforany) lub leukocytów i bakterii przy zakażeniach dróg moczowych. Zmiana klarowności moczu może być cennym objawem diagnostycznym.
d. U osób starszych (≥70 lat) normy eGFR są nieco niższe ze względu na fizjologiczny spadek czynności nerek z wiekiem. Zgodnie z KDIGO 2024, wartość ≥60 ml/min/1,73 m² u tej grupy wiekowej jest nadal uznawana za prawidłową.
b. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi KDIGO, te grupy wiekowe mają taką samą referencyjną wartość eGFR, czyli ≥90 ml/min/1,73 m². U młodszych dzieci i seniorów normy są dostosowane do wieku i fizjologii.
b. Rabarbar i buraki są bogate w szczawiany, które mogą łączyć się z wapniem i tworzyć kamienie szczawianowo-wapniowe. Ograniczenie ich spożycia jest jednym z głównych zaleceń profilaktyki kamicy tego typu.
c. Puryny są metabolizowane do kwasu moczowego. U osób z tendencją do tworzenia kamieni moczanowych nadmiar puryn w diecie zwiększa ryzyko nawrotu kamicy. Unikanie produktów purynowych jest więc kluczowym elementem terapii dietetycznej.