5.2 Diagnozy pielęgniarskie

Diagnoza jak podstawa procesu pielęgnowania

Po zidentyfikowaniu istotnych informacji dotyczących pacjenta pielęgniarka lub pielęgniarz rozpoczyna proces pielęgnowania, określa związane z nim diagnozy i przygotowuje się do wdrożenia opieki opartej na dowodach. Poniżej zamieszczono przykłady diagnoz pielęgniarskich związanych z zaburzeniami zdrowia hematologicznego (Doenges i in., 2022):

• Utrzymujące się poczucie wyczerpania i zmniejszona zdolność do wykonywania codziennych czynności spowodowane niedostatecznym spożyciem składników odżywczych / obniżonym stężeniem żelaza w surowicy krwi / zaburzeniami metabolicznymi* wynikające z niedożywienia / utraty masy ciała* objawiające się: brakiem energii / osłabieniem fizycznym / zmniejszoną zdolnością do koncentracji / potrzebą zwiększonej ilości odpoczynku*.
• Brak lub niewystarczająca wiedza o potrzebnych dla zdrowia hematologicznego składnikach odżywczych spowodowana brakiem wcześniejszej edukacji na temat żywienia wspierającego zdrowie hematologiczne / ograniczonym dostępem do wiarygodnych źródeł informacji* objawiająca się niezdolnością do rozpoznania objawów niedoborów składników odżywczych / brakiem umiejętności planowania diety bogatej w kluczowe składniki odżywcze*.
• Stan zwiększonej wrażliwości organizmu osoby starszej wynikający ze zmniejszonej rezerwy fizjologicznej i funkcjonalnej powodowanej niedostatecznym spożyciem składników odżywczych / utratą masy mięśniowej (sarkopenia) / zaburzeniami metabolicznymi* objawiający się osłabieniem mięśniowym / zmniejszoną wytrzymałością na wysiłek / zaburzeniami równowagi i zwiększonym ryzykiem upadków*.
• Obniżona tolerancja wysiłku związana ze zmęczeniem / osłabieniem mięśniowym / zmniejszoną rezerwą fizjologiczną* objawiająca się: dusznością lub nadmiernym zmęczeniem / potrzebą odpoczynku po minimalnej aktywności / osłabieniem i brakiem energii / ograniczoną zdolnością do wykonywania codziennych czynności*.
• Zmiany w skórze (np. uszkodzenie, przerwanie ciągłości, osłabienie jej funkcji ochronnych) związane z niedoborem składników odżywczych (np. białka, witamin A, C, E, cynku) / osłabioną regeneracją tkanek z powodu niedoboru tlenu w komórkach / osłabieniem struktury skóry i naczyń krwionośnych* objawiające się: suchością / łuszczeniem się skóry / pęknięciami / owrzodzeniami lub trudno gojącymi się ranami, bladością skóry / zwiększoną podatnością na uszkodzenia związaną z anemią*.
• Upośledzenie pamięci związane z niedoborem tlenu w mózgu spowodowanym obniżoną wartością hemoglobiny / niedostateczną podażą żelaza, witaminy B₁₂ i kwasu foliowego* wynikające z przewlekłego niedotlenienia objawiające się trudnością w przypominaniu sobie niedawnych wydarzeń / problemami z koncentracją / zaburzeniami funkcji poznawczych / wydłużonym czasem reakcji na bodźce*.
• Zakażenie / opóźnione gojenie ran* związane z niedoborem składników odżywczych (białka, witamin A, C, cynku) / osłabioną odpowiedzią immunologiczną z powodu niedożywienia* objawiające się nadmiernym zaczerwienieniem / obrzękiem wokół rany / wydzieliną ropną lub nieprawidłową ziarniną*.
• Zaburzenia wymiany gazowej związane z anemią / nadmierne lub niewystarczające natlenienie i/lub eliminacja dwutlenku węgla na poziomie komórkowym związane ze zmniejszoną zdolnością krwi do transportu tlenu / niedoborem hemoglobiny / zmniejszoną perfuzją tkankową* objawiające się dusznością, zwłaszcza po wysiłku / bladością skóry i błon śluzowych / przyspieszonym oddechem (tachypnoe) / zmęczeniem i osłabieniem*.
• Ryzyko infekcji związane z niedoborem żywieniowym.
• Ryzyko krwawienia związane z niedoborem żywieniowym.
• Ryzyko upadków związane z obniżoną wartością hemoglobiny.
• Ryzyko zaparć po suplementacji żelazem.
• Ryzyko opóźnienia rozwoju dziecka związane z niedoborem żywieniowym.

*należy wybrać elementy diagnozy adekwatne do sytuacji pacjenta