Przejdź do treściPrzejdź do informacji o dostępnościMenu skrótów klawiszowych
Logo OpenStax

Menu
Spis treści
  1. Przedmowa
  2. 1 Wstęp do mikroekonomii
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 1.1 Czym jest ekonomia i dlaczego jest ona ważna?
    3. 1.2 Mikroekonomia i Makroekonomia
    4. 1.3 Jak ekonomiści wykorzystują teorie i modele do zrozumienia problemów ekonomicznych
    5. 1.4 Jak zorganizować gospodarkę: przegląd systemów gospodarczych
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
  3. 2 Wybory w świecie rzadkości zasobów
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 2.1 Jak ludzie dokonują wyborów w oparciu o ograniczenia budżetowe
    3. 2.2 Krzywa możliwości produkcyjnych i wybory społeczne
    4. 2.3 Konfrontacja z zastrzeżeniami do podejścia ekonomicznego
    5. Kluczowe pojęcia
    6. Podsumowanie
    7. Pytania sprawdzające
    8. Sprawdź wiedzę
    9. Ćwicz myślenie krytyczne
    10. Problemy
  4. 3 Popyt i podaż
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 3.1 Podaż, popyt i równowaga na rynku dóbr i usług
    3. 3.2 Pozacenowe determinanty popytu i podaży
    4. 3.3 Czteroetapowy proces zmiany ceny i ilości równowagi na rynku
    5. 3.4 Cena maksymalna i cena minimalna
    6. 3.5 Popyt, podaż i efektywność
    7. Kluczowe pojęcia
    8. Podsumowanie
    9. Pytania sprawdzające
    10. Sprawdź wiedzę
    11. Ćwicz myślenie krytyczne
    12. Problemy
  5. 4 Elastyczność
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 4.1 Elastyczność cenowa popytu i podaży
    3. 4.2 Skrajne przypadki elastyczności
    4. 4.3 Elastyczność a cena
    5. 4.4 Pozacenowe parametry elastyczności
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  6. 5 Wybory konsumenta
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 5.1 Wybory konsumpcyjne
    3. 5.2 Jak zmiany dochodów wpływają na wybory konsumentów
    4. 5.3 Ekonomia behawioralna: inne podejście do wyborów konsumenckich
    5. Kluczowe pojęcia
    6. Podsumowanie
    7. Pytania sprawdzające
    8. Sprawdź wiedzę
    9. Ćwicz myślenie krytyczne
    10. Problemy
  7. 6 Teoria podaży, kosztów i struktur rynku
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 6.1 Koszty całkowite i księgowe, zysk księgowy i zysk ekonomiczny
    3. 6.2 Produkcja w krótkim okresie
    4. 6.3 Koszty w krótkim okresie
    5. 6.4 Produkcja w długim okresie
    6. 6.5 Koszty w długim okresie
    7. Kluczowe pojęcia
    8. Podsumowanie
    9. Pytania sprawdzające
    10. Sprawdź wiedzę
    11. Ćwicz myślenie krytyczne
    12. Problemy
  8. 7 Konkurencja doskonała
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 7.1 Specyfika konkurencji doskonałej jako struktury rynku
    3. 7.2 Jak przedsiębiorstwa doskonale konkurencyjne podejmują decyzje o produkcji
    4. 7.3 Decyzje o wejściu i wyjściu w długim okresie
    5. 7.4 Efektywność rynków doskonale konkurencyjnych
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  9. 8 Monopol
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 8.1 Jak powstaje monopol: bariery wejścia
    3. 8.2 Jak maksymalizujący zyski monopol ustala produkcję i ceny
    4. Kluczowe pojęcia
    5. Podsumowanie
    6. Pytania sprawdzające
    7. Sprawdź wiedzę
    8. Ćwicz myślenie krytyczne
    9. Problemy
  10. 9 Konkurencja monopolistyczna i oligopol
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 9.1 Konkurencja monopolistyczna
    3. 9.2 Oligopol
    4. Kluczowe pojęcia
    5. Podsumowanie
    6. Pytania sprawdzające
    7. Sprawdź wiedzę
    8. Ćwicz myślenie krytyczne
    9. Problemy
  11. 10 Wprowadzenie do rynku czynników produkcji
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 10.1 Podaż i popyt na rynku pracy
    3. 10.2 Rynek pracy
    4. 10.3 Płace i zatrudnienie na niedoskonale konkurencyjnym rynku pracy
    5. 10.4 Dyskryminacja na rynku pracy
    6. 10.5 Popyt i podaż na rynku finansowym
    7. 10.6 System rynkowy jako efektywny mechanizm informacyjny
    8. Kluczowe pojęcia
    9. Podsumowanie
    10. Pytania sprawdzające
    11. Sprawdź wiedzę
    12. Ćwicz myślenie krytyczne
    13. Problemy
  12. 11 Zawodność rynku – państwo a biznes
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 11.1 Negatywne efekty zewnętrzne związane z problemem zanieczyszczenia środowiska
    3. 11.2 Publiczne sposoby rozwiązania problemu negatywnych efektów zewnętrznych
    4. 11.3 Prywatne sposoby rozwiązania problemu negatywnych efektów zewnętrznych
    5. 11.4 Dlaczego sektor prywatny nie inwestuje dostatecznych środków w innowacje
    6. 11.5 Dobra publiczne 
    7. 11.6 Fuzje przedsiębiorstw
    8. 11.7 Regulacje monopolu naturalnego
    9. 11.8 Problem niedoskonałej informacji i asymetrii informacji
    10. Kluczowe pojęcia
    11. Podsumowanie
    12. Pytania sprawdzające
    13. Sprawdź wiedzę
    14. Ćwicz myślenie krytyczne
    15. Problemy
  13. 12 Wpływ zmian klimatu na rozwój przedsiębiorstw
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 12.1 Zmiany klimatu i ich negatywne konsekwencje
    3. 12.2 Sposoby reakcji na zagrożenia związane z ryzykiem klimatycznym
    4. 12.3 Zrównoważony ład korporacyjny i ESG
    5. Kluczowe pojęcia
    6. Podsumowanie
    7. Pytania sprawdzające
    8. Sprawdź wiedzę
    9. Ćwicz myślenie krytyczne
  14. A Matematyka zastosowana w tym podręczniku
  15. B Krzywe obojętności
  16. C Wartość zaktualizowana
  17. Rozwiązania zadań
    1. Rozdział 1
    2. Rozdział 2
    3. Rozdział 3
    4. Rozdział 4
    5. Rozdział 5
    6. Rozdział 6
    7. Rozdział 7
    8. Rozdział 8
    9. Rozdział 9
    10. Rozdział 10
    11. Rozdział 11
    12. Rozdział 12
  18. Bibliografia
  19. Skorowidz nazwisk
  20. Skorowidz rzeczowy
  21. Skorowidz terminów obcojęzycznych
1.

Wzrost popytu można zilustrować przesunięciem krzywych popytu i utargu krańcowego w prawo. Przesunięcie krzywej utargu krańcowego (MR) spowoduje ruch w górę po krzywej kosztu krańcowego (MC) do nowego punktu przecięcia MR i MC przy wyższym poziomie produkcji. Nową cenę można odczytać, rysując linię od nowego poziomu produkcji do nowej krzywej popytu, a następnie do osi pionowej. Nowa cena powinna być wyższa. Wzrost oferowanej na rynku wielkości produkcji spowoduje ruch w górę, wzdłuż krzywej kosztu przeciętnego (wzrost kosztu przeciętnego). Cena jednak wzrośnie bardziej, powodując przyrost kwoty całkowitego zysku.

2.

Dopóki analizowane przedsiębiorstwo będzie osiągało dodatnie zyski ekonomiczne, inne firmy będą dążyły do ich przejęcia. Te wysiłki zapewne doprowadzą do spadku popytu na produkty tego podmiotu, obniżenia się oferowanej przez nie ceny i wielkości produkcji pozwalającej zmaksymalizować zysk, co w zasadzie jest kontynuacją procesu opisanego w odpowiedzi na pytanie 1. W stanie równowagi długookresowej wszystkie przedsiębiorstwa działające w ramach konkurencji monopolistycznej osiągną zerowe zyski ekonomiczne.

3.
  1. Jeśli przedsiębiorstwa stworzą kartel, będą działać jak monopol, wybierając wielkość produkcji, dla której MR = MC (Qkartel). Przerywana linia prowadząca od wyznaczonego w ten sposób wolumenu produkcji do krzywej popytu wskazuje cenę rynkową, jaką ustalą uczestnicy zmowy (Pkartel). Zakładając, że koszty stałe są równe zeru oraz rozumiejąc pojęcia kosztów i zysków, możemy wywnioskować, że gdy krzywa kosztu krańcowego jest pozioma, koszt przeciętny jest stały i równy kosztowi krańcowemu. W ten sposób kartel osiągnie dodatnie zyski ekonomiczne równe powierzchni prostokąta z podstawą odpowiadającą wielkości produkcji wyznaczonej dla MC = MR i wysokością równą różnicy między ceną (odłożoną na krzywej popytu dla tego wolumenu produkcji) a kosztem przeciętnym, tak jak to pokazano na poniższym wykresie.

    Wykres przedstawia trzy linie ciągłe: opadającą krzywą popytu, opadającą krzywą utargu krańcowego oraz poziomą linię kosztu krańcowego. Wykres pokazuje również dwie przerywane linie, które spotykają się na krzywej popytu i wskazują cenę i wolumen produkcji maksymalizujące zysk.
  2. Konkurując energicznie, przedsiębiorstwa będą zwiększać produkcję i obniżać cenę, dopóki będą w stanie generować zyski, czyli do momentu, w którym osiągnie ona poziom równy kosztowi przeciętnemu. Równowaga długookresowa wystąpi w punkcie, w którym koszt przeciętny jest równy popytowi, co odpowiada produkcji na poziomie Qkonkurowanie. W wyniku energicznej konkurencji oligopol będzie osiągał zerowe zyski ekonomiczne (gdyż cena Pkonkurowanie jest równa kosztowi przeciętnemu), tak jak to pokazano na wykresie poniżej.

    Wykres przedstawia trzy linie ciągłe: opadającą krzywą popytu, opadającą krzywą utargu krańcowego oraz poziomą linię kosztu krańcowego. Wykres pokazuje również jedną linię przerywaną, która biegnie od osi X do punktu przecięcia się krzywych popytu i kosztu krańcowego.
  3. Pkartel > Pkonkurowanie. Qkartel < Qkonkurowanie. Zysk ekonomiczny kartelu jest dodatni i wysoki. Zysk ekonomiczny dla sytuacji bezwzględnej konkurencji jest zerowy.
4.

Przedsiębiorstwo B zdaje sobie sprawę, że gdy zacznie oszukiwać, to – w stosunku do stanu podtrzymywania zmowy – podwoi swoje zyski, przynajmniej do momentu, w którym przedsiębiorstwo A zauważy złamanie porozumienia i samo zacznie produkować więcej. Ponieważ jednak zyski przedsiębiorstwa A zaczną szybko spadać wraz ze wzrostem produkcji przedsiębiorstwa B, jest mało prawdopodobne, aby nie zorientowało się ono w sytuacji. A zatem przedsiębiorstwo A w odpowiedzi zapewne również zwiększy produkcję, przez co zyski przedsiębiorstwa B zmniejszą się o 90% kwoty, którą zyskało na oszustwie i 80% pierwotnej sumy zysków. Można domniemywać, że przedsiębiorstwo A uzna w tej sytuacji, że przedsiębiorstwo B raczej nie zaryzykuje oszustwa. Jeśli żadne z nich nie oszukuje, przedsiębiorstwo A zarabia 1000 zł. Jeśli przedsiębiorstwo A jako pierwsze zacznie oszukiwać (zakładając, że konkurent utrzyma niską produkcję), może tylko nieznacznie zwiększyć swoje zyski, ponieważ konkurent jest bardzo mały. Jeśli oba przedsiębiorstwa będą oszukiwać, przedsiębiorstwo A straci co najmniej 50% tego, co mogłoby zarobić w ramach kartelu. Możliwość niewielkiego zysku (50 zł) prawdopodobnie nie wystarczy, aby skłonić przedsiębiorstwo A do oszustwa, więc w tym przypadku najpewniej obie firmy będą trwać w zmowie.

Cytowanie i udostępnianie

Chcesz zacytować, udostępnić albo zmodyfikować treść tej książki? Została ona wydana na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) , która wymaga od Ciebie uznania autorstwa OpenStax.

Cytowanie i udostępnienia
  • Jeśli rozpowszechniasz tę książkę w formie drukowanej, umieść na każdej jej kartce informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/mikroekonomia-podstawy/pages/1-wprowadzenie-do-rozdzialu
  • Jeśli rozpowszechniasz całą książkę lub jej fragment w formacie cyfrowym, na każdym widoku strony umieść informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/mikroekonomia-podstawy/pages/1-wprowadzenie-do-rozdzialu
Cytowanie

© 12 wrz 2022 OpenStax. Treść książki została wytworzona przez OpenStax na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) . Nazwa OpenStax, logo OpenStax, okładki OpenStax, nazwa OpenStax CNX oraz OpenStax CNX logo nie podlegają licencji Creative Commons i wykorzystanie ich jest dozwolone wyłącznie na mocy uprzedniego pisemnego upoważnienia przez Rice University.