Przejdź do treściPrzejdź do informacji o dostępnościMenu skrótów klawiszowych
Logo OpenStax

Spis treści
  1. Przedmowa
  2. 1 Wstęp do mikroekonomii
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 1.1 Czym jest ekonomia i dlaczego jest ona ważna?
    3. 1.2 Mikroekonomia i Makroekonomia
    4. 1.3 Jak ekonomiści wykorzystują teorie i modele do zrozumienia problemów ekonomicznych
    5. 1.4 Jak zorganizować gospodarkę: przegląd systemów gospodarczych
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
  3. 2 Wybory w świecie rzadkości zasobów
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 2.1 Jak ludzie dokonują wyborów w oparciu o ograniczenia budżetowe
    3. 2.2 Krzywa możliwości produkcyjnych i wybory społeczne
    4. 2.3 Konfrontacja z zastrzeżeniami do podejścia ekonomicznego
    5. Kluczowe pojęcia
    6. Podsumowanie
    7. Pytania sprawdzające
    8. Sprawdź wiedzę
    9. Ćwicz myślenie krytyczne
    10. Problemy
  4. 3 Popyt i podaż
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 3.1 Podaż, popyt i równowaga na rynku dóbr i usług
    3. 3.2 Pozacenowe determinanty popytu i podaży
    4. 3.3 Czteroetapowy proces zmiany ceny i ilości równowagi na rynku
    5. 3.4 Cena maksymalna i cena minimalna
    6. 3.5 Popyt, podaż i efektywność
    7. Kluczowe pojęcia
    8. Podsumowanie
    9. Pytania sprawdzające
    10. Sprawdź wiedzę
    11. Ćwicz myślenie krytyczne
    12. Problemy
  5. 4 Elastyczność
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 4.1 Elastyczność cenowa popytu i podaży
    3. 4.2 Skrajne przypadki elastyczności
    4. 4.3 Elastyczność a cena
    5. 4.4 Pozacenowe parametry elastyczności
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  6. 5 Wybory konsumenta
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 5.1 Wybory konsumpcyjne
    3. 5.2 Jak zmiany dochodów wpływają na wybory konsumentów
    4. 5.3 Ekonomia behawioralna: inne podejście do wyborów konsumenckich
    5. Kluczowe pojęcia
    6. Podsumowanie
    7. Pytania sprawdzające
    8. Sprawdź wiedzę
    9. Ćwicz myślenie krytyczne
    10. Problemy
  7. 6 Teoria podaży, kosztów i struktur rynku
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 6.1 Koszty całkowite i księgowe, zysk księgowy i zysk ekonomiczny
    3. 6.2 Produkcja w krótkim okresie
    4. 6.3 Koszty w krótkim okresie
    5. 6.4 Produkcja w długim okresie
    6. 6.5 Koszty w długim okresie
    7. Kluczowe pojęcia
    8. Podsumowanie
    9. Pytania sprawdzające
    10. Sprawdź wiedzę
    11. Ćwicz myślenie krytyczne
    12. Problemy
  8. 7 Konkurencja doskonała
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 7.1 Specyfika konkurencji doskonałej jako struktury rynku
    3. 7.2 Jak przedsiębiorstwa doskonale konkurencyjne podejmują decyzje o produkcji
    4. 7.3 Decyzje o wejściu i wyjściu w długim okresie
    5. 7.4 Efektywność rynków doskonale konkurencyjnych
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  9. 8 Monopol
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 8.1 Jak powstaje monopol: bariery wejścia
    3. 8.2 Jak maksymalizujący zyski monopol ustala produkcję i ceny
    4. Kluczowe pojęcia
    5. Podsumowanie
    6. Pytania sprawdzające
    7. Sprawdź wiedzę
    8. Ćwicz myślenie krytyczne
    9. Problemy
  10. 9 Konkurencja monopolistyczna i oligopol
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 9.1 Konkurencja monopolistyczna
    3. 9.2 Oligopol
    4. Kluczowe pojęcia
    5. Podsumowanie
    6. Pytania sprawdzające
    7. Sprawdź wiedzę
    8. Ćwicz myślenie krytyczne
    9. Problemy
  11. 10 Wprowadzenie do rynku czynników produkcji
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 10.1 Podaż i popyt na rynku pracy
    3. 10.2 Rynek pracy
    4. 10.3 Płace i zatrudnienie na niedoskonale konkurencyjnym rynku pracy
    5. 10.4 Dyskryminacja na rynku pracy
    6. 10.5 Popyt i podaż na rynku finansowym
    7. 10.6 System rynkowy jako efektywny mechanizm informacyjny
    8. Kluczowe pojęcia
    9. Podsumowanie
    10. Pytania sprawdzające
    11. Sprawdź wiedzę
    12. Ćwicz myślenie krytyczne
    13. Problemy
  12. 11 Zawodność rynku – państwo a biznes
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 11.1 Negatywne efekty zewnętrzne związane z problemem zanieczyszczenia środowiska
    3. 11.2 Publiczne sposoby rozwiązania problemu negatywnych efektów zewnętrznych
    4. 11.3 Prywatne sposoby rozwiązania problemu negatywnych efektów zewnętrznych
    5. 11.4 Dlaczego sektor prywatny nie inwestuje dostatecznych środków w innowacje
    6. 11.5 Dobra publiczne 
    7. 11.6 Fuzje przedsiębiorstw
    8. 11.7 Regulacje monopolu naturalnego
    9. 11.8 Problem niedoskonałej informacji i asymetrii informacji
    10. Kluczowe pojęcia
    11. Podsumowanie
    12. Pytania sprawdzające
    13. Sprawdź wiedzę
    14. Ćwicz myślenie krytyczne
    15. Problemy
  13. 12 Wpływ zmian klimatu na rozwój przedsiębiorstw
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 12.1 Zmiany klimatu i ich negatywne konsekwencje
    3. 12.2 Sposoby reakcji na zagrożenia związane z ryzykiem klimatycznym
    4. 12.3 Zrównoważony ład korporacyjny i ESG
    5. Kluczowe pojęcia
    6. Podsumowanie
    7. Pytania sprawdzające
    8. Sprawdź wiedzę
    9. Ćwicz myślenie krytyczne
  14. A Matematyka zastosowana w tym podręczniku
  15. B Krzywe obojętności
  16. C Wartość zaktualizowana
  17. Rozwiązania zadań
    1. Rozdział 1
    2. Rozdział 2
    3. Rozdział 3
    4. Rozdział 4
    5. Rozdział 5
    6. Rozdział 6
    7. Rozdział 7
    8. Rozdział 8
    9. Rozdział 9
    10. Rozdział 10
    11. Rozdział 11
    12. Rozdział 12
  18. Bibliografia
  19. Skorowidz nazwisk
  20. Skorowidz rzeczowy
  21. Skorowidz terminów obcojęzycznych
1.

Zmiany stawki płac (ceny pracy) powodują ruch wzdłuż krzywej popytu. Zmiana jakiegokolwiek innego czynnika wpływającego na popyt na pracę (np. zmiany wielkości produkcji, modyfikacje procesu produkcyjnego wykorzystującego więcej lub mniej siły roboczej, regulacje rządowe) wywołuje przesunięcie krzywej popytu.

2.

Zmiany stawki płac (ceny pracy) powodują ruch wzdłuż krzywej podaży. Zmiana jakiegokolwiek innego czynnika wpływającego na podaż pracy (np. zmiany w postrzeganiu atrakcyjności pracy, polityka rządu promująca szkolenia w tej dziedzinie) wywołuje przesunięcie krzywej podaży.

3.
  1. Dla przedsiębiorstwa działającego na doskonale konkurencyjnym rynku dóbr wartość produktu krańcowego to krańcowy produkt pracy pomnożony przez cenę za ten produkt.
  2. Na doskonale konkurencyjnym rynku pracy, gdzie obecna płaca rynkowa wynosi 12, przedsiębiorstwo maksymalizujące zysk będzie zatrudniać pracowników do momentu, w którym płaca rynkowa zrówna się z wartością krańcowego produktu pracy. W tym przypadku płaca rynkowa jest równa przychodowi krańcowemu, gdy wielkość zatrudnienia wynosi 5, ponieważ na tym poziomie przychód krańcowy wynosi 12.
4.
  1. W przypadku przedsiębiorstw o pewnej sile monopolowej wartość dodatkowej sprzedanej produkcji jest krańcowym przychodem, a nie ceną. Dzieje się tak dlatego, że mają one do czynienia z opadającą krzywą popytu na produkty. To oznacza, że aby sprzedać dodatkową jednostkę produkcji, przedsiębiorstwo musi obniżyć jej cenę. Krańcowy przychód równa się krańcowemu produktowi pracy pomnożonemu przez przychód krańcowy.
  2. Przedsiębiorstwo maksymalizujące zysk będzie zatrudniało pracowników do momentu, w którym płaca rynkowa zrówna się z krańcowym przychodem z pracy. Jeśli obecna płaca rynkowa wynosi 20 zł, maksymalizujący zysk poziom zatrudnienia wynosi 4, ponieważ w tym momencie krańcowy przychód wynosi 20 zł.
5.
  1. Krańcowy koszt pracy to koszt, jaki przedsiębiorstwo ponosi z powodu zatrudnienia jeszcze jednego pracownika. Aby znaleźć krańcowy koszt pracy, należy najpierw ustalić całkowity koszt zatrudnienia dla każdej liczby pracowników, a następnie policzyć różnicę.
  2. Monopsonista będzie zwiększał zatrudnienie do momentu, w którym korzyść z zatrudnienia dodatkowego pracownika nie zrówna się z kosztem krańcowym jego zatrudnienia. Oznacza to, że optymalnym poziomem zatrudnienia we wskazanej sytuacji jest 4 pracowników.
6.
  1. Przedsiębiorstwa mają motywację do osiągania zysków, a więc powinny sprzedawać produkty wszystkim, bez względu na rasę, pochodzenie etniczne, religię czy płeć.
  2. Przedsiębiorstwo musi zatrudniać ludzi, aby się rozwijać i zwiększać sprzedaż. Może ono stwierdzić, że przyjmując pracowników tylko ze swojej tradycyjnej puli – powiedzmy, białych mężczyzn – nie znajdzie ich w wystarczającej liczbie. To dobra motywacja do tego, by zatrudniać kobiety i przedstawicieli różnych mniejszości.
  3. Przedsiębiorstwo zaniżające płace swoim pracownikom może ich stracić, gdyż odejdą do innego pracodawcy, oferującego lepsze wynagrodzenie. Ta presja rynkowa może zmienić podejście dyskryminującej firmy.
7.

Nie. Różnica w zarobkach sama w sobie nie świadczy o dyskryminacji, ponieważ nie porównuje płac mężczyzn i kobiet wykonujących tę samą pracę, mających takie samo wykształcenie, doświadczenie i wydajność.

8.

Zmiany stopy procentowej (tj. ceny środków finansowych) wywołują ruch wzdłuż krzywej popytu. Zmiana innych czynników determinujących popyt na środki finansowe (poza ceną, np. przewidywań odnośnie przyszłości) przesunęłaby całą krzywą popytu.

9.

Zmiany stopy procentowej (tj. ceny środków finansowych) wywołują ruch wzdłuż krzywej podaży. Zmiana jakichkolwiek innych czynników determinujących podaż pieniądza (dochodu pożyczkodawców, decyzji międzyokresowych) przesunęłaby krzywą podaży.

10.

Jeżeli rynkowe stopy procentowe pozostają poniżej poziomu 35%, limit cenowy wprowadzony przez ustawodawcę nie będzie miał żadnego wpływu na sytuację rynkową. Gdyby jednak stopa procentowa w równowadze wzrosła powyżej 35%, wówczas pożyczkodawcy nie mogliby jej – przynajmniej legalnie – zastosować. Wartość udzielonych pożyczek i kredytów byłaby niższa niż poziom równowagi, a więc spowodowałoby to nadwyżkę popytu na rynku.

11.

Zdarzenia drugie i trzecie doprowadzą do spadku stóp procentowych. Przy niższym popycie pożyczkodawcy nie będą mogli pobierać tak wysokich opłat, a przy większej liczbie dostępnych pożyczek i kredytów konkurencja o pożyczkobiorców obniży stopy procentowe.

12.

Zdarzenia pierwsze i trzecie zwiększą liczbę pożyczek. Większa liczba osób, które chcą pożyczyć, spowoduje udzielenie większej liczby pożyczek, podobnie jak wzrost liczby osób, które chcą udzielić pożyczek.

13.

Cena minimalna ustalona powyżej poziomu równowagi będzie miała wpływ na rynek, ponieważ podmioty ekonomiczne nie mogą zawierać legalnych transakcji z wykorzystaniem cen niższych niż minimalne. Jeśli cena rynkowa jest niższa od minimalnej, pojawi się znaczna nadwyżka podaży, taka jak na wykresie poniżej.

Wykres przedstawia cenę minimalną wyznaczoną na poziomie znacznie wyższym od ceny równowagi, co skutkuje pojawieniem się dużej nadwyżki podaży.

Jeśli cena minimalna w dalszym ciągu jest wyższa niż cena równowagi, nadwyżka podaży będzie się utrzymywać, chociaż jej rozmiary będą mniejsze. Ilustruje to poniższy wykres.

Wykres przedstawia cenę minimalną wyznaczoną na poziomie nieznacznie wyższym od ceny równowagi, co skutkuje pojawieniem się niewielkiej nadwyżki podaży.

Cena minimalna ustalona poniżej poziomu równowagi nie będzie miała żadnego wpływu na rynek niezależnie od tego, czy będzie to niewielka, czy znaczna różnica. Cena rynkowa mieści się w limicie wyznaczonym przez regulacje państwa, w związku z tym transakcje będą zawierane po cenie rynkowej. Poniższe wykresy ilustrują te sytuacje.

Dwa panele wykresu przedstawiają cenę minimalną, która jest znacznie niższa (panel prawy) i nieznacznie niższa (panel lewy) od ceny równowagi. W żadnym wariancie nie ma jednak wpływu na poziom cen i ilość równowagi rynkowej.
14.

Cena maksymalna ustalona poniżej poziomu równowagi będzie miała wpływ na rynek, ponieważ podmioty ekonomiczne nie mogą zawierać legalnych transakcji z wykorzystaniem cen wyższych niż maksymalne. Jeśli cena rynkowa jest wyższa od maksymalnej, wówczas pojawi się nadwyżka popytu taka jak na wykresach poniżej. Rozmiary nadwyżki popytu zależą od tego, czy cena maksymalna jest dużo niższa niż równowaga rynkowa (znaczna nadwyżka popytu), czy tylko nieznacznie niższa (mała nadwyżka popytu). Poniższy wykres ilustruje te sytuacje.

Cena maksymalna ustalona powyżej poziomu równowagi nie będzie miała żadnego wpływu na rynek, niezależnie od tego, czy będzie to niewielka, czy znaczna różnica. Cena rynkowa mieści się w limicie wyznaczonym przez regulacje państwa, w związku z tym transakcje będą zawierane po cenie rynkowej. Poniższe wykresy ilustrują te sytuacje.

Dwa panele wykresu przedstawiają cenę maksymalną, która jest znacznie wyższa (panel lewy) i nieznacznie wyższa (panel prawy) od ceny równowagi. W obu sytuacjach jej wpływ na poziom cen i ilość równowagi rynkowej nie istnieje.
15.

Odpowiedź prawidłowa to „żadne z powyższych". Przesunięcie popytu lub podaży oznacza, że przy każdej cenie popyt lub podaż są większe lub mniejsze dla każdego poziomu ceny. Cena minimalna nie powoduje takiego efektu. Jeśli jednak cena minimalna jest ustalona powyżej poziomu równowagi, wówczas ilość oferowana na rynku będzie większa niż zapotrzebowanie, co doprowadzi do nadwyżki podaży.

16.

Odpowiedź prawidłowa to „żadne z powyższych". Przesunięcie popytu lub podaży oznacza, że przy każdej cenie popyt lub podaż są większe lub mniejsze dla każdego poziomu ceny. Cena maksymalna nie powoduje takiego efektu. Jeśli jednak cena maksymalna jest ustalona poniżej poziomu równowagi, wówczas zapotrzebowanie będzie większe niż ilość oferowana na rynku, co doprowadzi do nadwyżki popytu.

Cytowanie i udostępnianie

Chcesz zacytować, udostępnić albo zmodyfikować treść tej książki? Została ona wydana na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) , która wymaga od Ciebie uznania autorstwa OpenStax.

Cytowanie i udostępnienia
  • Jeśli rozpowszechniasz tę książkę w formie drukowanej, umieść na każdej jej kartce informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/mikroekonomia-podstawy/pages/1-wprowadzenie-do-rozdzialu
  • Jeśli rozpowszechniasz całą książkę lub jej fragment w formacie cyfrowym, na każdym widoku strony umieść informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/mikroekonomia-podstawy/pages/1-wprowadzenie-do-rozdzialu
Cytowanie

© 12 wrz 2022 OpenStax. Treść książki została wytworzona przez OpenStax na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) . Nazwa OpenStax, logo OpenStax, okładki OpenStax, nazwa OpenStax CNX oraz OpenStax CNX logo nie podlegają licencji Creative Commons i wykorzystanie ich jest dozwolone wyłącznie na mocy uprzedniego pisemnego upoważnienia przez Rice University.