Przejdź do treściPrzejdź do informacji o dostępnościMenu skrótów klawiszowych
Logo OpenStax
Mikroekonomia – Podstawy

Wprowadzenie do rozdziału

Mikroekonomia – PodstawyWprowadzenie do rozdziału

Menu
Spis treści
  1. Przedmowa
  2. 1 Wstęp do mikroekonomii
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 1.1 Czym jest ekonomia i dlaczego jest ona ważna?
    3. 1.2 Mikroekonomia i Makroekonomia
    4. 1.3 Jak ekonomiści wykorzystują teorie i modele do zrozumienia problemów ekonomicznych
    5. 1.4 Jak zorganizować gospodarkę: przegląd systemów gospodarczych
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
  3. 2 Wybory w świecie rzadkości zasobów
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 2.1 Jak ludzie dokonują wyborów w oparciu o ograniczenia budżetowe
    3. 2.2 Krzywa możliwości produkcyjnych i wybory społeczne
    4. 2.3 Konfrontacja z zastrzeżeniami do podejścia ekonomicznego
    5. Kluczowe pojęcia
    6. Podsumowanie
    7. Pytania sprawdzające
    8. Sprawdź wiedzę
    9. Ćwicz myślenie krytyczne
    10. Problemy
  4. 3 Popyt i podaż
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 3.1 Podaż, popyt i równowaga na rynku dóbr i usług
    3. 3.2 Pozacenowe determinanty popytu i podaży
    4. 3.3 Czteroetapowy proces zmiany ceny i ilości równowagi na rynku
    5. 3.4 Cena maksymalna i cena minimalna
    6. 3.5 Popyt, podaż i efektywność
    7. Kluczowe pojęcia
    8. Podsumowanie
    9. Pytania sprawdzające
    10. Sprawdź wiedzę
    11. Ćwicz myślenie krytyczne
    12. Problemy
  5. 4 Elastyczność
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 4.1 Elastyczność cenowa popytu i podaży
    3. 4.2 Skrajne przypadki elastyczności
    4. 4.3 Elastyczność a cena
    5. 4.4 Pozacenowe parametry elastyczności
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  6. 5 Wybory konsumenta
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 5.1 Wybory konsumpcyjne
    3. 5.2 Jak zmiany dochodów wpływają na wybory konsumentów
    4. 5.3 Ekonomia behawioralna: inne podejście do wyborów konsumenckich
    5. Kluczowe pojęcia
    6. Podsumowanie
    7. Pytania sprawdzające
    8. Sprawdź wiedzę
    9. Ćwicz myślenie krytyczne
    10. Problemy
  7. 6 Teoria podaży, kosztów i struktur rynku
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 6.1 Koszty całkowite i księgowe, zysk księgowy i zysk ekonomiczny
    3. 6.2 Produkcja w krótkim okresie
    4. 6.3 Koszty w krótkim okresie
    5. 6.4 Produkcja w długim okresie
    6. 6.5 Koszty w długim okresie
    7. Kluczowe pojęcia
    8. Podsumowanie
    9. Pytania sprawdzające
    10. Sprawdź wiedzę
    11. Ćwicz myślenie krytyczne
    12. Problemy
  8. 7 Konkurencja doskonała
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 7.1 Specyfika konkurencji doskonałej jako struktury rynku
    3. 7.2 Jak przedsiębiorstwa doskonale konkurencyjne podejmują decyzje o produkcji
    4. 7.3 Decyzje o wejściu i wyjściu w długim okresie
    5. 7.4 Efektywność rynków doskonale konkurencyjnych
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  9. 8 Monopol
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 8.1 Jak powstaje monopol: bariery wejścia
    3. 8.2 Jak maksymalizujący zyski monopol ustala produkcję i ceny
    4. Kluczowe pojęcia
    5. Podsumowanie
    6. Pytania sprawdzające
    7. Sprawdź wiedzę
    8. Ćwicz myślenie krytyczne
    9. Problemy
  10. 9 Konkurencja monopolistyczna i oligopol
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 9.1 Konkurencja monopolistyczna
    3. 9.2 Oligopol
    4. Kluczowe pojęcia
    5. Podsumowanie
    6. Pytania sprawdzające
    7. Sprawdź wiedzę
    8. Ćwicz myślenie krytyczne
    9. Problemy
  11. 10 Wprowadzenie do rynku czynników produkcji
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 10.1 Podaż i popyt na rynku pracy
    3. 10.2 Rynek pracy
    4. 10.3 Płace i zatrudnienie na niedoskonale konkurencyjnym rynku pracy
    5. 10.4 Dyskryminacja na rynku pracy
    6. 10.5 Popyt i podaż na rynku finansowym
    7. 10.6 System rynkowy jako efektywny mechanizm informacyjny
    8. Kluczowe pojęcia
    9. Podsumowanie
    10. Pytania sprawdzające
    11. Sprawdź wiedzę
    12. Ćwicz myślenie krytyczne
    13. Problemy
  12. 11 Zawodność rynku – państwo a biznes
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 11.1 Negatywne efekty zewnętrzne związane z problemem zanieczyszczenia środowiska
    3. 11.2 Publiczne sposoby rozwiązania problemu negatywnych efektów zewnętrznych
    4. 11.3 Prywatne sposoby rozwiązania problemu negatywnych efektów zewnętrznych
    5. 11.4 Dlaczego sektor prywatny nie inwestuje dostatecznych środków w innowacje
    6. 11.5 Dobra publiczne 
    7. 11.6 Fuzje przedsiębiorstw
    8. 11.7 Regulacje monopolu naturalnego
    9. 11.8 Problem niedoskonałej informacji i asymetrii informacji
    10. Kluczowe pojęcia
    11. Podsumowanie
    12. Pytania sprawdzające
    13. Sprawdź wiedzę
    14. Ćwicz myślenie krytyczne
    15. Problemy
  13. 12 Wpływ zmian klimatu na rozwój przedsiębiorstw
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 12.1 Zmiany klimatu i ich negatywne konsekwencje
    3. 12.2 Sposoby reakcji na zagrożenia związane z ryzykiem klimatycznym
    4. 12.3 Zrównoważony ład korporacyjny i ESG
    5. Kluczowe pojęcia
    6. Podsumowanie
    7. Pytania sprawdzające
    8. Sprawdź wiedzę
    9. Ćwicz myślenie krytyczne
  14. A Matematyka zastosowana w tym podręczniku
  15. B Krzywe obojętności
  16. C Wartość zaktualizowana
  17. Rozwiązania zadań
    1. Rozdział 1
    2. Rozdział 2
    3. Rozdział 3
    4. Rozdział 4
    5. Rozdział 5
    6. Rozdział 6
    7. Rozdział 7
    8. Rozdział 8
    9. Rozdział 9
    10. Rozdział 10
    11. Rozdział 11
    12. Rozdział 12
  18. Bibliografia
  19. Skorowidz nazwisk
  20. Skorowidz rzeczowy
  21. Skorowidz terminów obcojęzycznych
Zdjęcie mężczyzny na polu pszenicy.
Ilustracja 7.1 W zależności od liczby konkurentów i oferowanych cen rolnik może zdecydować się na uprawę innej rośliny. (Źródło: modyfikacja pracy Daniela X. O’Neil/Flickr Creative Commons)

Cel dydaktyczny rozdziału

Dzięki lekturze tego rozdziału dowiesz się:

  • Na czym polega struktura rynku zwana konkurencją doskonałą i jakie jest jej znaczenie dla teorii ekonomii
  • W jaki sposób przedsiębiorstwa działające na rynku doskonale konkurencyjnym podejmują decyzje o rozmiarach produkcji
  • Co determinuje decyzje firm o wejściu (lub wyjściu) na rynek doskonale konkurencyjny w długim okresie
  • Czy rynki doskonale konkurencyjne są efektywne

Do przemyślenia

Liczba sprzedawców liczona na pęczki

Część z was z pewnością kiedyś wykonywała odpłatnie proste prace na rzecz sąsiadów – myła samochody, kosiła trawniki albo opiekowała się dziećmi. Jeśli tak, to wasze usługi napotykały na silną konkurencję ze strony wielu innych młodych ludzi gotowych wykonywać te same prace.

Wszyscy pobieraliście standardową stawkę przyjętą za świadczenie tego typu usług. Gdyby ktoś zażądał więcej, jego klienci po prostu porozumieliby się z kimś innym. Reguły te są bardzo podobne do warunków, z jakimi mają do czynienia rolnicy zajmujący się produkcją roślinną.

Rozpoczęcie uprawy jest nieco trudniejsze i bardziej kosztowne niż opieka nad dziećmi lub koszenie trawnika, a konkurencja, z jaką rolnicy mają do czynienia, jest tak samo (a nawet bardziej) zacięta. Biorąc pod uwagę skalę światowej produkcji roślinnej, zmagają się z konkurencją ze milionami innych osób, ponieważ sprzedają identyczny produkt. W końcu pszenica ozima jest pszenicą ozimą niezależnie od tego, gdzie jest uprawiana. Ponadto jeśli trudno im zarobić na sprzedaży tego konkretnego zboża, mogą stosunkowo łatwo opuścić jego rynek i zasiać żyto lub kukurydzę. A zatem nie sprzedają rodzinnego gospodarstwa, lecz zmieniają rodzaj uprawy.

Rozważmy przykład jednego z regionów Stanów Zjednoczonych, Środkowego Zachodu, który przez wiele pokoleń nazywany był „pszenicznym królestwem”. Według statystyk Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych w 1997 r. w Dakocie Północnej pszenicą obsiano 4,7 mln ha, zaś kukurydzą tylko 315 tys. ha. Czy w ciągu kolejnych 20 lat struktura upraw uległa znaczącym przeobrażeniom? Jako że decyzja o zmianie upraw jest stosunkowo łatwa i tania, to czy rolnicy reagowali w ten sposób na fluktuacje względnych cen? Dowiemy się tego na końcu rozdziału.

Tymczasem rozważmy główny temat tego rozdziału – rynek doskonale konkurencyjny. Jest to rynek, na którym nie istnieją bariery wejścia i wyjścia, co oznacza, że zarówno rozpoczęcie, jak i zakończenie działalności jest stosunkowo proste i tanie, w związku z czym liczbę sprzedawców można na nim liczyć na pęczki.

Większość przedsiębiorstw musi zaakceptować dwa istotne fakty, które determinują ich działalność. Po pierwsze – nikt nie musi kupować wytwarzanych przez nich produktów. Po drugie – nawet klienci, którzy chcieliby nabyć te produkty, mogą zwrócić się do konkurentów. Firmy, które działają na rynkach doskonale konkurencyjnych, w największym stopniu mierzą się z tą rzeczywistością. W niniejszym rozdziale dowiesz się, w jaki sposób takie przedsiębiorstwa podejmują decyzje o tym, ile produkować, czy pozostać na rynku, jaki zysk uda się osiągnąć i wiele innych. Poszczególne branże (czyli grupy sprzedawców wytwarzające ten sam lub podobny produkt) różnią się między sobą pod względem liczby działających przedsiębiorstw, kosztów rozpoczęcia działalności oraz rodzaju sprzedawanego produktu (na ile jest on postrzegany przez potencjalnych nabywców jako standardowy). Modele opisujące sposób postępowania przedsiębiorstw w takich sektorach ekonomiści nazywają strukturami rynku (ang. market structure). W tym rozdziale skupiamy się na strukturze rynku nazywanej konkurencją doskonałą. W kolejnych przyjrzymy się innym modelom: monopolowi, konkurencji monopolistycznej i oligopolowi.

Cytowanie i udostępnianie

Chcesz zacytować, udostępnić albo zmodyfikować treść tej książki? Została ona wydana na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) , która wymaga od Ciebie uznania autorstwa OpenStax.

Cytowanie i udostępnienia
  • Jeśli rozpowszechniasz tę książkę w formie drukowanej, umieść na każdej jej kartce informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/mikroekonomia-podstawy/pages/1-wprowadzenie-do-rozdzialu
  • Jeśli rozpowszechniasz całą książkę lub jej fragment w formacie cyfrowym, na każdym widoku strony umieść informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/mikroekonomia-podstawy/pages/1-wprowadzenie-do-rozdzialu
Cytowanie

© 12 wrz 2022 OpenStax. Treść książki została wytworzona przez OpenStax na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) . Nazwa OpenStax, logo OpenStax, okładki OpenStax, nazwa OpenStax CNX oraz OpenStax CNX logo nie podlegają licencji Creative Commons i wykorzystanie ich jest dozwolone wyłącznie na mocy uprzedniego pisemnego upoważnienia przez Rice University.