Przejdź do treściPrzejdź do informacji o dostępnościMenu skrótów klawiszowych
Logo OpenStax
Mikroekonomia – Podstawy

1.2 Mikroekonomia i Makroekonomia

Mikroekonomia – Podstawy1.2 Mikroekonomia i Makroekonomia

Cel dydaktyczny

Po przeczytaniu tego podrozdziału będziesz w stanie:

  • Opisać, czym zajmuje się mikroekonomia
  • Określić zakres zainteresowań makroekonomii

Ekonomia zajmuje się dobrem wszystkich ludzi, zarówno pracujących, jak i pozostających bez pracy, tych o wysokich i tych o niskich dochodach. Dla ekonomistów konstatacja, iż produkcja użytecznych dóbr i usług może stwarzać problemy związane z zanieczyszczeniem środowiska, jest oczywista. Ekonomiści analizują, jak inwestycje w edukację pomagają rozwijać umiejętności pracowników. Ludzie zajmujący się zawodowo ekonomią opracowują metody pozwalające stwierdzić, kiedy duże przedsiębiorstwa lub największe związki zawodowe działają w sposób korzystny dla całego społeczeństwa, a kiedy ich posunięcia przynoszą korzyść wyłącznie ich właścicielom lub członkom organizacji. Ekonomiści zastanawiają się również, jak wydatki rządowe, podatki i regulacje wpływają na decyzje dotyczące produkcji i konsumpcji.

Powinno być już jasne, że ekonomia obejmuje znaczną liczbę zagadnień. Możemy podzielić ten obszar zainteresowań na dwie części. Mikroekonomia (ang. microeconomics) skupia się na działaniach poszczególnych podmiotów w gospodarce, takich jak gospodarstwa domowe, pracownicy i przedsiębiorstwa. Makroekonomia (ang. macroeconomics) natomiast koncentruje się na całościowym spojrzeniu na gospodarkę. Obszar jej zainteresowań tworzą zagadnienia takie, jak wzrost produkcji, liczba bezrobotnych, wzrost cen, saldo budżetu i szerzej – sektora finansów publicznych oraz poziom eksportu i importu. Mikroekonomia i makroekonomia nie są odrębnymi dyscyplinami naukowymi, ale raczej komplementarnymi sposobami analizowania tego, co dzieje się w gospodarce. W dalszej części tego rozdziału wrócimy jeszcze do kwestii rozróżnienia między mikro- a makroekonomią i pokażemy, w jaki sposób metoda pracy ekonomistów wpływa na obszar zainteresowań obu sposobów analizy.

Aby zrozumieć, dlaczego obie perspektywy – mikro- i makroekonomiczna – są przydatne, rozważ problem badania ekosystemu biologicznego, jakim jest jezioro. Jedna z osób badających akwen może skupić się na konkretnych zagadnieniach: pewnych rodzajach glonów lub roślin; cechach poszczególnych ryb lub ślimaków; albo drzew porastających brzegi. Inna może potraktować obiekt badań całościowo: przeanalizować łańcuchy pokarmowe, zastanowić się, dzięki czemu ekosystem pozostaje w ogólnej równowadze i w jaki sposób zmiany w środowisku wpływają na tę równowagę. Oba podejścia są przydatne, przedmiotem obu jest to samo jezioro, ale punkty widzenia są różne. W podobny sposób mikro- i makroekonomia biorą pod lupę tę samą gospodarkę, ale każda z nich ma inną perspektywę.

Niezależnie od tego, czy zajmujesz się zbiornikami wodnymi, czy ekonomią, spostrzeżenia mikro i makro powinny się ze sobą łączyć. Podczas badania jeziora mikrospostrzeżenia na temat poszczególnych gatunków ułatwiają zrozumienie zależności w ramach łańcucha pokarmowego, podczas gdy makrospostrzeżenia dotyczące zależności między biocenozą i biotopem pomagają wyjaśnić dostosowania anatomiczne i fizjologiczne poszczególnych roślin i zwierząt zamieszkujących ten ekosystem.

W ekonomii na decyzje poszczególnych przedsiębiorstw wpływa to, czy gospodarka w skali makro działa sprawnie. Na przykład przedsiębiorstwa będą bardziej skłonne do zatrudniania pracowników, jeśli cała gospodarka będzie się dobrze rozwijać. Z kolei efekty makro ostatecznie zależą od decyzji mikroekonomicznych podejmowanych przez poszczególne gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa.

Mikroekonomia

Od czego zależy sposób wydatkowania przez gospodarstwa domowe i pojedyncze osoby ich budżetów? Jaka kombinacja towarów i usług będzie najlepiej odpowiadać ich potrzebom i pragnieniom, a przy tym uwzględniać ograniczenia budżetowe, w ramach których muszą funkcjonować? W jaki sposób ludzie decydują, czy chcą pracować, a jeśli tak, to czy zamierzają pracować w pełnym, czy niepełnym wymiarze godzin? Jak podejmowane są decyzje dotyczące tego, ile zaoszczędzić na przyszłość lub czy bezpiecznie jest pożyczać, aby wydawać więcej, niż się aktualnie zarabia?

Jakie czynniki decydują o tym, co jest produkowane w danym przedsiębiorstwie i jaki będzie wolumen produkcji w konkretnym okresie? Co determinuje poziom cen, po jakich przedsiębiorstwo sprzedaje swoje towary? Co decyduje o tym, w jaki sposób przedsiębiorstwo będzie wytwarzać swoje produkty? Od czego zależy, ilu pracowników zatrudni? Jak firma będzie finansować własną działalność? W jakiej sytuacji zdecyduje się ją rozszerzyć, zawęzić, a nawet zakończyć? Ten podręcznik pozwoli na zapoznanie się z teorią zachowań konsumentów, sposobami i zasadami funkcjonowania przedsiębiorstw, pokaże sposób działania rynków pracy i rynków innych czynników produkcji. Umożliwi także odpowiedź na pytanie, dlaczego rynki czasami nie funkcjonują prawidłowo.

Makroekonomia

Od czego zależy poziom aktywności ekonomicznej w społeczeństwie? Innymi słowy, co decyduje o tym, ile dóbr i usług faktycznie produkuje dany kraj? Jakie czynniki determinują liczbę dostępnych w gospodarce miejsc pracy? Co wyznacza standard życia społeczeństwa? Co powoduje, że gospodarka przyspiesza lub zwalnia, notując wzrost lub spadek zatrudnienia? I wreszcie co sprawia, że gospodarka rozwija się w długim okresie? To tylko niektóre z zagadnień stanowiących przedmiot rozważań makroekonomistów, które są omawiane w każdym podręczniku do makroekonomii. Przekraczają one jednak obszar zainteresowania uwzględniony w niniejszej publikacji.

Cytowanie i udostępnianie

Ten podręcznik nie może być wykorzystywany do trenowania sztucznej inteligencji ani do przetwarzania przez systemy sztucznej inteligencji bez zgody OpenStax lub OpenStax Poland.

Chcesz zacytować, udostępnić albo zmodyfikować treść tej książki? Została ona wydana na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) , która wymaga od Ciebie uznania autorstwa OpenStax.

Cytowanie i udostępnienia
  • Jeśli rozpowszechniasz tę książkę w formie drukowanej, umieść na każdej jej kartce informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/mikroekonomia-podstawy/pages/1-wprowadzenie-do-rozdzialu
  • Jeśli rozpowszechniasz całą książkę lub jej fragment w formacie cyfrowym, na każdym widoku strony umieść informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/mikroekonomia-podstawy/pages/1-wprowadzenie-do-rozdzialu
Cytowanie

© 12 wrz 2022 OpenStax. Treść książki została wytworzona przez OpenStax na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) . Nazwa OpenStax, logo OpenStax, okładki OpenStax, nazwa OpenStax CNX oraz OpenStax CNX logo nie podlegają licencji Creative Commons i wykorzystanie ich jest dozwolone wyłącznie na mocy uprzedniego pisemnego upoważnienia przez Rice University.