Przejdź do treściPrzejdź do informacji o dostępnościMenu skrótów klawiszowych
Logo OpenStax
Makroekonomia - Podstawy

Kluczowe pojęcia

Makroekonomia - PodstawyKluczowe pojęcia

uznaniowa polityka fiskalna
zob. dyskrecjonalna polityka fiskalna
automatyczne stabilizatory koniunktury (ang. automatic stabilizers)
zmiany podatków i wydatków państwa, które nie wymagają podejmowania decyzji przez decydentów politycznych, a skutkują zmniejszeniem tempa spadku popytu globalnego podczas spowolnienia gospodarczego i recesji oraz ograniczeniem dynamiki wzrostu popytu globalnego, gdy gospodarka znajduje się w fazie ożywienia
budżet strukturalny (ang. standardized employment budget)
saldo budżetu państwa, które wystąpiłoby w danym roku, gdyby gospodarka produkowała na poziomie potencjalnego PKB
budżet zrównoważony (ang. balanced budget)
sytuacja, gdy wydatki państwa są równe dochodom budżetowym
deficyt budżetowy (ang. budget deficit)
sytuacja, gdy wydatki państwa są większe niż dochody budżetowe
dług publiczny (ang. national debt, public debt)
całkowita skumulowana kwota środków, którą rząd pożyczył i jeszcze nie spłacił; inaczej mówiąc, skumulowana wartość sald budżetowych z przeszłości
dyskrecjonalna polityka fiskalna (ang. discretionary fiscal policy)
polityka fiskalna wpływająca na popyt globalny, która polega na ustanowieniu przez rząd nowego prawa wyraźnie zmieniającego podatki lub poziom wydatków państwa
ekspansywna polityka fiskalna (ang. expansionary fiscal policy)
polityka fiskalna, która zwiększa popyt globalny poprzez wzrost wydatków państwa i/lub obniżkę podatków
krańcowa stawka podatkowa (ang. marginal tax rate)
stopa podatkowa, która odnosi się do kolejnej uzyskanej jednostki dochodu
nadwyżka budżetowa (ang. budget surplus)
sytuacja, gdy wydatki państwa są mniejsze niż dochody budżetowe
opóźnienie efektów (ang. implementation lag)
okres potrzebny na przekazanie funduszy na realizację polityki fiskalnej do odpowiednich agencji rządowych w celu wdrożenia programów wydatkowych państwa
opóźnienie w rozpoznaniu (ang. recognition lag)
okres, jaki mija od momentu rozpoczęcia recesji do chwili, kiedy politycy gospodarczy i ekonomiści zdają sobie z tego sprawę
opóźnienie w zastosowaniu (ang. legislative lag)
okres niezbędny na uchwalenie ustaw dotyczących danych programów fiskalnych
podatek akcyzowy (ang. excise tax)
rodzaj selektywnego podatku pośredniego nakładanego na niektóre, ściśle określone ustawowo produkty konsumpcyjne, np. paliwa silnikowe, papierosy lub alkohol
podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) (ang. individual income tax, personal income tax)
podatek od dochodu (we wszystkich formach) uzyskiwanego przez osoby fizyczne
podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) (ang. corporate income tax)
podatek nakładany na zyski przedsiębiorstw
podatek od spadków i darowizn (ang. estate and gift tax)
podatek nakładany na kwoty dziedziczone w spadku lub przekazywane w postaci darowizn przez osoby fizyczne lub prawne innym podmiotom
podatek progresywny (ang. progressive tax)
podatek, w którym osoby o wyższych dochodach płacą w postaci podatków większą ich część niż osoby o niskich dochodach
podatek proporcjonalny (ang. proportional tax)
podatek, w którym każda osoba, niezależnie od poziomu zarobków, przeznacza na podatki taki sam odsetek uzyskiwanego dochodu
podatek regresywny (ang. regressive tax)
podatek, w którym osoby o wyższych dochodach płacą w postaci podatków mniejszą ich część niż osoby o niskich dochodach
restrykcyjna polityka fiskalna (ang. contractionary fiscal policy)
polityka fiskalna, która zmniejsza popyt globalny poprzez cięcia wydatków państwa i/lub podwyżki podatków
wypieranie (ang. crowding out)
mechanizm, w ramach którego większe wydatki państwa i jego większe zapotrzebowanie na pożyczki powodują wzrost stóp procentowych i w konsekwencji spadek inwestycji prywatnych oraz konsumpcji gospodarstw domowych
Cytowanie i udostępnianie

Ten podręcznik nie może być wykorzystywany do trenowania sztucznej inteligencji ani do przetwarzania przez systemy sztucznej inteligencji bez zgody OpenStax lub OpenStax Poland.

Chcesz zacytować, udostępnić albo zmodyfikować treść tej książki? Została ona wydana na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) , która wymaga od Ciebie uznania autorstwa OpenStax.

Cytowanie i udostępnienia
  • Jeśli rozpowszechniasz tę książkę w formie drukowanej, umieść na każdej jej kartce informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/makroekonomia-podstawy/pages/1-wprowadzenie-do-rozdzialu
  • Jeśli rozpowszechniasz całą książkę lub jej fragment w formacie cyfrowym, na każdym widoku strony umieść informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/makroekonomia-podstawy/pages/1-wprowadzenie-do-rozdzialu
Cytowanie

© 9 sty 2024 OpenStax. Treść książki została wytworzona przez OpenStax na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) . Nazwa OpenStax, logo OpenStax, okładki OpenStax, nazwa OpenStax CNX oraz OpenStax CNX logo nie podlegają licencji Creative Commons i wykorzystanie ich jest dozwolone wyłącznie na mocy uprzedniego pisemnego upoważnienia przez Rice University.