Przejdź do treściPrzejdź do informacji o dostępnościMenu skrótów klawiszowych
Logo OpenStax
Makroekonomia - Podstawy

12.3 Dyskrecjonalna polityka fiskalna wykorzystywana do walki z recesją, bezrobociem i inflacją

Makroekonomia - Podstawy12.3 Dyskrecjonalna polityka fiskalna wykorzystywana do walki z recesją, bezrobociem i inflacją

Spis treści
  1. Przedmowa
  2. 1 Wstęp do makroekonomii
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 1.1 PKB, czyli jak mierzyć kondycję gospodarki?
    3. 1.2 Przeliczanie wartości nominalnych na realne
    4. 1.3 Śledzenie zmian realnego PKB w czasie
    5. 1.4 Porównywanie PKB w różnych krajach
    6. 1.5 Czy za pomocą PKB można zmierzyć dobrobyt?
    7. Kluczowe pojęcia
    8. Podsumowanie
    9. Pytania sprawdzające
    10. Sprawdź wiedzę
    11. Ćwicz myślenie krytyczne
    12. Problemy
  3. 2 Wzrost gospodarczy
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 2.1 Współczesny wzrost gospodarczy
    3. 2.2 Wydajność pracy a wzrost gospodarczy
    4. 2.3 Czynniki wzrostu gospodarczego
    5. 2.4 Konwergencja dochodowa
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  4. 3 Bezrobocie
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 3.1 W jaki sposób ekonomiści definiują i obliczają stopę bezrobocia 
    3. 3.2 Zmiany poziomu bezrobocia
    4. 3.3 Przyczyny bezrobocia w krótkim okresie
    5. 3.4 Przyczyny bezrobocia w długim okresie
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  5. 4 Inflacja
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 4.1 Pomiar inflacji
    3. 4.2 Jak mierzyć zmianę kosztów utrzymania?
    4. 4.3 Zmiany inflacji na świecie
    5. 4.4 Zamieszanie wokół inflacji
    6. 4.5 Indeksacja i jej ograniczenia
    7. Kluczowe pojęcia
    8. Podsumowanie
    9. Pytania sprawdzające
    10. Sprawdź wiedzę
    11. Ćwicz myślenie krytyczne
    12. Problemy
  6. 5 Handel zagraniczny i przepływy kapitałowe
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 5.1 Obliczanie bilansu handlowego
    3. 5.2 Bilans handlowy w kontekście historycznym
    4. 5.3 Bilans handlowy i przepływy kapitału
    5. 5.4 Tożsamość krajowych oszczędności i inwestycji
    6. 5.5 Czy deficyt handlowy ma jakieś zalety?
    7. 5.6 Różnica między saldem bilansu handlowego a poziomem wymiany handlowej
    8. Kluczowe pojęcia
    9. Podsumowanie
    10. Pytania sprawdzające
    11. Sprawdź wiedzę
    12. Ćwicz myślenie krytyczne
    13. Problemy
  7. 6 Makroekonomiczne krzywe popytu i podaży
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 6.1 Popyt i podaż z perspektywy makroekonomicznej
    3. 6.2 Model popytu globalnego i podaży globalnej (AD-AS)
    4. 6.3 Przesunięcie krzywej podaży globalnej 
    5. 6.4 Przesunięcie krzywej popytu globalnego
    6. 6.5 Jak model AD-AS wyjaśnia tempo wzrostu gospodarczego, stopę bezrobocia i zmiany inflacji
    7. 6.6 Prawa Keynesa i Saya w modelu AD-AS
    8. Kluczowe pojęcia
    9. Podsumowanie
    10. Pytania sprawdzające
    11. Sprawdź wiedzę
    12. Ćwicz myślenie krytyczne
    13. Problemy
  8. 7 Model keynesowski
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 7.1 Popyt globalny w modelu keynesowskim
    3. 7.2 Najważniejsze elementy modelu keynesowskiego
    4. 7.3 Krzywa Phillipsa
    5. 7.4 Funkcjonowanie rynku z perspektywy keynesowskiej
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
  9. 8 Model neoklasyczny
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 8.1 Podstawy podejścia neoklasycznego
    3. 8.2 Wpływ podejścia neoklasycznego na politykę fiskalną i pieniężną
    4. 8.3 Poszukiwanie równowagi między modelem keynesowskim a neoklasycznym
    5. Kluczowe pojęcia
    6. Podsumowanie
    7. Pytania sprawdzające
    8. Sprawdź wiedzę
    9. Ćwicz myślenie krytyczne
    10. Problemy
  10. 9 Pieniądz i system bankowy
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 9.1 Definicja pieniądza i jego funkcji
    3. 9.2 Agregaty pieniężne M1, M2 i M3
    4. 9.3 Funkcje banków
    5. 9.4 Jak banki kreują pieniądz
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  11. 10 Bank centralny i polityka monetarna
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 10.1 Zadania banku centralnego
    3. 10.2 Jak bank centralny wprowadza politykę pieniężną
    4. 10.3 Wpływ polityki pieniężnej na sytuację w gospodarce
    5. 10.4 Pułapki polityki pieniężnej
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  12. 11 Bilans płatniczy i kursy walutowe
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 11.1 Jak działają rynki walutowe
    3. 11.2 Przesunięcia krzywych popytu i podaży na rynkach walutowych
    4. 11.3 Skutki makroekonomiczne zmian kursów walutowych
    5. 11.4 Polityki kursowe
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  13. 12 Polityka fiskalna
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 12.1 Wydatki państwa
    3. 12.2 Deficyt i dług publiczny
    4. 12.3 Dyskrecjonalna polityka fiskalna wykorzystywana do walki z recesją, bezrobociem i inflacją
    5. 12.4 Automatyczne stabilizatory koniunktury
    6. 12.5 Realne wyzwania wykorzystywania dyskrecjonalnej polityki fiskalnej
    7. 12.6 Polityka zrównoważonego budżetu: za i przeciw
    8. Kluczowe pojęcia
    9. Podsumowanie
    10. Pytania sprawdzające
    11. Sprawdź wiedzę
    12. Ćwicz myślenie krytyczne
    13. Problemy
  14. 13 Wpływ polityki fiskalnej na gospodarkę
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 13.1 Wpływ długu publicznego na bilans handlowy i inwestycje
    3. 13.2 Polityka fiskalna a bilans handlowy
    4. 13.3 Jak dług publiczny wpływa na oszczędności prywatne
    5. 13.4 Polityka fiskalna, inwestycje i wzrost gospodarczy
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  15. 14 Ekonomia rozwoju - zróżnicowanie polityki ekonomicznej na świecie
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 14.1 Zróżnicowanie gospodarek na świecie
    3. 14.2 Wzrost poziomu życia
    4. 14.3 Przyczyny bezrobocia na świecie
    5. 14.4 Przyczyny inflacji w różnych krajach i regionach
    6. 14.5 Obawy dotyczące pogorszenia konkurencyjności międzynarodowej
    7. Kluczowe pojęcia
    8. Podsumowanie
    9. Pytania sprawdzające
    10. Sprawdź wiedzę
    11. Ćwicz myślenie krytyczne
    12. Problemy
  16. 15 Teoria handlu międzynarodowego
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 15.1 Przewaga absolutna i komparatywna
    3. 15.2 Co się stanie, gdy kraj ma przewagę absolutną w produkcji wszystkich dóbr?
    4. 15.3 Handel wewnątrzgałęziowy między podobnymi gospodarkami
    5. 15.4 Korzyści z ograniczenia barier w handlu międzynarodowym
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  17. 16 Globalizacja i protekcjonizm
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 16.1 Protekcjonizm: pośrednia subwencja od konsumentów dla producentów
    3. 16.2 Handel międzynarodowy i jego wpływ na miejsca pracy, płace i warunki pracy
    4. 16.3 Argumenty na rzecz ograniczenia importu
    5. 16.4 Jak rządy wdrażają politykę handlową: globalnie, regionalnie i na szczeblu krajowym
    6. 16.5 Kompromisy w polityce handlowej
    7. Kluczowe pojęcia
    8. Podsumowanie
    9. Pytania sprawdzające
    10. Sprawdź wiedzę
    11. Ćwicz myślenie krytyczne
    12. Problemy
  18. A Matematyka zastosowana w tym podręczniku
  19. B Model dochodowo-wydatkowy
  20. Rozwiązania zadań
    1. Rozdział 1
    2. Rozdział 2
    3. Rozdział 3
    4. Rozdział 4
    5. Rozdział 5
    6. Rozdział 6
    7. Rozdział 7
    8. Rozdział 8
    9. Rozdział 9
    10. Rozdział 10
    11. Rozdział 11
    12. Rozdział 12
    13. Rozdział 13
    14. Rozdział 14
    15. Rozdział 15
    16. Rozdział 16
  21. Bibliografia
  22. Skorowidz nazwisk
  23. Skorowidz rzeczowy
  24. Skorowidz terminów obcojęzycznych

Cel dydaktyczny

Po przeczytaniu tego podrozdziału będziesz w stanie:

  • Wyjaśnić, w jaki sposób ekspansywna polityka fiskalna wpływa na popyt globalny i gospodarkę
  • Wyjaśnić, w jaki sposób restrykcyjna polityka fiskalna wpływa na popyt globalny i gospodarkę

Polityka fiskalna polega na wykorzystaniu wydatków państwa i podatków do stymulowania gospodarki. Na wykresie z modelem AD-AS ekspansywna polityka fiskalna (ang. expansionary fiscal policy), niezależnie od tego, czy polega na wzroście wydatków, czy obniżeniu podatków, przesuwa krzywą popytu globalnego (ang. aggregate demand) w prawo, co oznacza wzrost popytu przy każdym poziomie cen. I analogicznie, restrykcyjna polityka fiskalna (ang. contractionary fiscal policy), niezależnie od tego, czy jest realizowana poprzez spadek wydatków, czy wzrost podatków, przesuwa krzywą popytu globalnego w lewo, co jest tożsame ze spadkiem popytu, niezależnie od poziomu cen. W rozdziale o wzroście gospodarczym zostało powiedziane, że ilość i jakość naszych zasobów rośnie wraz ze wzrostem liczby ludności, a tym samym siły roboczej, ponieważ przedsiębiorstwa inwestują w nowy kapitał i ulepszają technologie. Rezultatem są regularne przesunięcia krzywej podaży globalnej w prawo, co przedstawia Ilustracja 12.7.

Początkowa równowaga występuje w punkcie E0, czyli na przecięciu krzywej popytu globalnego AD0 i krzywej podaży globalnej SAS0, tj. przy wielkości produkcji 200 i poziomie cen 90. Rok później krzywa podaży globalnej (ang. aggregate supply) w związku ze wzrostem gospodarczym przesuwa się w prawo, do położenia SAS1, zaś krzywa popytu globalnego również przesuwa się w prawo, do AD1, powodując, że gospodarka znajdzie się na nowym poziomie potencjalnego PKB. W nowej równowadze (E1) wielkość produkcji wynosi 206, a poziom cen jest równy 92. W kolejnym roku krzywa podaży globalnej ponownie przesuwa się w prawo, tym razem do położenia SAS2, przy jednoczesnym przesunięciu krzywej popytu globalnego w tym samym kierunku, do AD2. Równowaga występuje teraz w punkcie E2, gdzie wielkość produkcji i poziom cen wynoszą odpowiednio 212 i 94. Podsumowując, wykres przedstawia gospodarkę, która z roku na rok rośnie stabilnie, produkując każdego roku na poziomie swojego potencjalnego PKB przy relatywnie niskiej inflacji.

Wykres przedstawia trzy krótkookresowe krzywe podaży globalnej (SAS), trzy krzywe popytu globalnego (AD) i trzy długookresowe krzywe podaży globalnej (LAS) reprezentujące potencjalny PKB. Każda krzywa popytu globalnego przecina się z krótkookresową krzywą podaży globalnej na wysokości potencjalnego PKB.
Ilustracja 12.7 Stabilnie rosnąca gospodarka W tej dobrze funkcjonującej gospodarce każdego roku krzywe podaży globalnej i popytu globalnego przesuwają się w prawo, a gospodarka przechodzi z punktu równowagi E0 do E1 i potem do E2. Każdego roku wielkość produkcji jest równa potencjalnemu PKB, a stopa inflacji jest niska (tj. występuje jedynie niewielki wzrost cen). Jeśli jednak zwiększenie popytu globalnego nie dorówna zwiększeniu podaży globalnej, wzrostowi gospodarczemu może towarzyszyć deflacja.

Popyt globalny i podaż globalna nie zawsze zmieniają się w tym samym stopniu. Zastanów się, co powoduje zmiany popytu globalnego w czasie. Jeśli podaż globalna rośnie, zwiększają się także dochody. Prowadzi to zwykle do wzrostu wydatków konsumpcyjnych i inwestycyjnych, przesuwając krzywą popytu globalnego w prawo, ale w danym okresie krzywa ta nie musi przesunąć się o taką samą wielkość, jak krzywa podaży globalnej. Co się dzieje z wydatkami państwa i podatkami? Państwo każdego roku pokrywa swoje standardowe wydatki, takie jak obrona narodowa, ubezpieczenia społeczne i ochrona zdrowia, co pokazuje Ilustracja 12.7. Częściowo są one finansowane przez wpływy podatkowe. Okazuje się, że rezultatem wzrostu podaży globalnej może być wzrost popytu globalnego o więcej lub mniej, niż wynosi wzrost podaży. Może wystąpić nawet spadek popytu, z różnych powodów: gospodarstwa domowe zaczynają ograniczać konsumpcję; przedsiębiorstwa nie chcą tak dużo inwestować; maleje eksport.

Na przykład w USA inwestycje przedsiębiorstw prywatnych w kapitał rzeczowy rozkwitły pod koniec lat 90. XX w., wzrastając z 14,1% PKB w 1993 r. do 17,2% PKB w 2000 r., po czym spadły z powrotem do 15,2% PKB w roku 2002.

Jeśli natomiast wzrost popytu globalnego jest szybszy niż wzrost podaży globalnej, pojawia się inflacja. Cykle koniunkturalne, polegające na naprzemiennym występowaniu okresów ożywienia i recesji, są konsekwencją zmian popytu globalnego i podaży globalnej. Państwo może zastosować odpowiednią politykę fiskalną w celu zmniejszenia wahań cyklicznych.

Rozdział 10 Bank centralny i polityka monetarna pokazuje, że bank centralny może wykorzystać politykę pieniężną do prowadzenia działań antycyklicznych, mających na celu łagodzenie wahań koniunkturalnych. Jeśli gospodarce grozi recesja, bank centralny stosuje ekspansywną politykę pieniężną, polegającą na zwiększeniu podaży pieniądza, zwiększeniu ilości i wartości kredytów oraz obniżeniu stóp procentowych, co powoduje przesunięcie krzywej popytu globalnego w prawo. Jeśli gospodarce grozi inflacja, bank centralny stosuje restrykcyjną politykę pieniężną, polegającą na ograniczeniu podaży pieniądza, zmniejszeniu ilości i wartości kredytów oraz podniesieniu stóp procentowych, co prowadzi do przesunięcia krzywej popytu globalnego w lewo. Natomiast polityka fiskalna to inne narzędzie polityki makroekonomicznej, służące do oddziaływania na popyt globalny za pomocą wydatków państwa i podatków.

Ekspansywna polityka fiskalna

Ekspansywna polityka fiskalna zwiększa popyt globalny w wyniku wzrostu wydatków państwa lub obniżki podatków. Wzrost popytu globalnego może nastąpić z powodu: (1) zwiększenia konsumpcji na skutek wzrostu dochodów rozporządzalnych gospodarstw domowych wywołanego niższym podatkiem dochodowym od osób fizycznych; (2) zwiększenia wydatków inwestycyjnych przedsiębiorstw na skutek wzrostu zysków po opodatkowaniu spowodowanego niższym podatkiem dochodowym od osób prawnych; oraz (3) zwiększenia zakupów dóbr i usług przez rząd centralny oraz samorządy (szczególnie największe aglomeracje). Restrykcyjna polityka fiskalna działa odwrotnie: obniża poziom popytu globalnego poprzez zmniejszanie konsumpcji i inwestycji (drogą podwyżki podatków) lub zmniejszanie wydatków państwa. Model AD-AS jest przydatny do oceny, czy prowadzona przez państwo ekspansywna lub restrykcyjna polityka fiskalna jest właściwa.

Rozważmy sytuację przedstawioną na Ilustracji 12.8. Jest ona analogiczna do tej, która wystąpiła w Stanach Zjednoczonych podczas recesji w latach 2008–2009. Punkt przecięcia krzywej popytu globalnego (AD0) i krótkookresowej krzywej podaży globalnej (SAS0) występuje poniżej poziomu potencjalnego PKB reprezentowanego przez krzywą LAS. W równowadze E0 pojawia się recesja i wzrasta bezrobocie. W takim przypadku ekspansywna polityka fiskalna polegająca na obniżeniu podatków lub wzroście wydatków państwa przesuwa krzywą popytu globalnego do położenia AD1, czyli w kierunku produkcji przy pełnym zatrudnieniu. Poziom cen rośnie do P1, co odpowiada produkcji potencjalnej przy popycie AD1.

Wykres przedstawia dwie krzywe popytu globalnego, które przecinają się z krzywymi podaży globalnej. Krzywa popytu globalnego (AD1) przecina się z krótkookresową krzywą podaży globalnej (SAS0) i pionową długookresową krzywą podaży globalnej LAS (reprezentującą potencjalny PKB) w tym samym punkcie.
Ilustracja 12.8 Ekspansywna polityka fiskalna Początkowa równowaga (E0) reprezentuje recesję występującą przy wielkości produkcji (Y0) poniżej poziomu potencjalnego PKB. Jednak wzrost popytu globalnego z AD0 do AD1, wywołany ekspansywną polityką fiskalną, przesuwa gospodarkę do nowej równowagi E1 na krzywej LAS, czyli na poziomie potencjalnego PKB. Ponieważ gospodarka pierwotnie produkowała poniżej poziomu potencjalnego PKB, wzrost poziomu cen z P0 do P1 powinien być stosunkowo niewielki.

Jakie decyzje powinno podjąć państwo (obniżyć podatki, zwiększyć wydatki czy też zastosować kombinację obu tych posunięć), aby ekspansywna polityka fiskalna zadziałała najskuteczniej? Podczas globalnego kryzysu finansowego (2008–2009), który właściwie zaczął się pod koniec 2007 r., gospodarka USA zanotowała skumulowany spadek PKB o 3,1%. Może się to wydawać relatywnie umiarkowaną recesją, ale jest to jednocześnie więcej niż średnia roczna stopa wzrostu PKB. W tym samym okresie stopa bezrobocia podwoiła się, rosnąc z 5% do 10%. W efekcie było to najbardziej dotkliwe spowolnienie gospodarcze w historii Stanów Zjednoczonych od czasu Wielkiego Kryzysu lat 30. XX w. Wybór między obniżką podatków a zwiększeniem wydatków jest decyzją polityczną. W USA – nieco upraszczając skomplikowany obraz zależności politycznych – konserwatyści i republikanie wolą, aby ekspansywna polityka fiskalna była realizowana przez obniżki podatków, natomiast liberałowie i demokraci preferują wzrost wydatków państwa. W ponadpartyjnej próbie rozwiązania tej ekstremalnej sytuacji administracja prezydenta Baracka Obamy i Kongres Stanów Zjednoczonych wdrożyły na początku 2009 r. ekspansywny wariant polityki fiskalnej, który przełożył się na wzrost popytu globalnego o 830 mld dol. i obejmował zarówno obniżki podatków, jak i zwiększenie wydatków państwa. Jednocześnie jednak bodziec na poziomie federalnym został częściowo zniwelowany, gdy władze stanowe i lokalne, których budżety mocno ucierpiały w wyniku recesji, zaczęły ciąć wydatki.

Konflikt dotyczący tego, jakiego narzędzia polityki fiskalnej należy użyć do oddziaływania na popyt globalny, może być frustrujący dla tych, którzy opowiadają się za ekonomią „liberalną” lub „konserwatywną” albo chcą wykorzystać modele ekonomiczne do polemiki ze swoimi politycznymi przeciwnikami. Jednak model AD-AS może być równie dobrze wykorzystany przez zwolenników mniejszego państwa, dążących do obniżenia podatków i wydatków publicznych, jak i zwolenników większego państwa, chcących podnieść wydatki i podatki. Badania ekonomiczne konkretnych programów podatkowych i wydatkowych mogą pomóc w podejmowaniu decyzji o tym, czy rząd powinien zmieniać podatki, czy raczej wydatki, i w jaki sposób. Niemniej jednak ostateczne decyzje dotyczące zmian w podatkach i wydatkach państwa w celu realizacji polityki makroekonomicznej są raczej decyzjami politycznymi niż czysto ekonomicznymi.

Restrykcyjna polityka fiskalna

Polityka fiskalna może również przyczynić się do zwiększenia popytu globalnego ponad potencjalny PKB, co wywołuje inflację. Jak pokazuje Ilustracja 12.9, bardzo duży deficyt budżetowy powoduje tak silny wzrost popytu globalnego, że punkt przecięcia krzywej popytu globalnego (AD0) i krótkookresowej krzywej podaży globalnej (SAS0) występuje w stanie równowagi E0, czyli przy poziomie produkcji powyżej potencjalnego PKB. Ekonomiści czasami nazywają taką sytuację „przegrzaniem gospodarki”, gdyż popyt jest tak wysoki, że istnieje presja na wzrost płac i cen, co wywołuje inflację. W tej sytuacji restrykcyjna polityka fiskalna obejmująca cięcia wydatków lub podwyżki podatków może pomóc zmniejszyć presję inflacyjną poprzez przesunięcie krzywej popytu globalnego w lewo, do położenia AD1. W rezultacie gospodarka przesunie się do nowego punktu równowagi E1 znajdującego się na poziomie potencjalnego PKB, gdzie krzywa popytu globalnego przecina się z krzywą LAS.

Wykres przedstawia dwie krzywe popytu globalnego, które przecinają się z krzywymi podaży globalnej. Krzywa popytu globalnego (AD1) przecina się z krótkookresową krzywą podaży globalnej (SAS0) oraz z długookresową krzywą podaży globalnej (LAS), wykreśloną na poziomie potencjalnego PKB.
Ilustracja 12.9 Restrykcyjna polityka fiskalna Gospodarka startuje z punktu równowagi przy produkcji Y0, czyli powyżej potencjalnego PKB. Ekstremalnie wysoki poziom popytu globalnego wywołuje presję inflacyjną. Restrykcyjna polityka fiskalna przesuwa krzywą popytu globalnego w dół, z położenia AD0 do AD1, prowadząc do nowej wielkości produkcji w równowadze (Y1) występującej przy potencjalnym PKB, gdzie krzywa AD1 przecina się z krzywą LAS.

Ponownie, model AD-AS nie mówi, w jaki sposób rząd powinien prowadzić restrykcyjną politykę fiskalną. Niektórzy mogą preferować cięcia wydatków, inni – podwyżki podatków, a jeszcze inni uważać, że zależy to od konkretnej sytuacji. Model dowodzi jedynie, że w tym konkretnym przypadku państwo powinno zmniejszyć popyt globalny.

Cytowanie i udostępnianie

Chcesz zacytować, udostępnić albo zmodyfikować treść tej książki? Została ona wydana na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) , która wymaga od Ciebie uznania autorstwa OpenStax.

Cytowanie i udostępnienia
  • Jeśli rozpowszechniasz tę książkę w formie drukowanej, umieść na każdej jej kartce informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/makroekonomia-podstawy/pages/1-wprowadzenie-do-rozdzialu
  • Jeśli rozpowszechniasz całą książkę lub jej fragment w formacie cyfrowym, na każdym widoku strony umieść informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/makroekonomia-podstawy/pages/1-wprowadzenie-do-rozdzialu
Cytowanie

© 19 paź 2023 OpenStax. Treść książki została wytworzona przez OpenStax na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) . Nazwa OpenStax, logo OpenStax, okładki OpenStax, nazwa OpenStax CNX oraz OpenStax CNX logo nie podlegają licencji Creative Commons i wykorzystanie ich jest dozwolone wyłącznie na mocy uprzedniego pisemnego upoważnienia przez Rice University.