Przejdź do treściPrzejdź do informacji o dostępnościMenu skrótów klawiszowych
Logo OpenStax
Makroekonomia - Podstawy

Kluczowe pojęcia

Makroekonomia - PodstawyKluczowe pojęcia

błąd substytucji
zob. efekt substytucji
deflacja (ang. deflation)
sytuacja, w której wartość wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI) maleje, przeciwieństwo inflacji
Deflator PKB (ang. GDP deflator)
miara inflacji oparta na cenach wszystkich składników PKB, obliczana dzięki ilorazowi nominalnego i realnego (przeliczonego na ceny z arbitralnie wybranego roku bazowego) PKB.
efekt poprawy jakości i wprowadzania na rynek nowych dóbr (ang. quality/new goods bias)
występująca przy obliczaniu stopy inflacji przy użyciu stałego koszyka dóbr i usług tendencja do zawyżania prawdziwego kosztu utrzymania, wynikająca z faktu, że stały koszyk nie uwzględnia poprawy jakości istniejących na rynku towarów lub wyprodukowania nowych, które lepiej zaspokajają potrzeby konsumentów
efekt substytucji (ang. substitution bias)
występująca przy obliczaniu stopy inflacji przy użyciu stałego koszyka dóbr i usług tendencja do zawyżania prawdziwego kosztu utrzymania, wynikająca z nieuwzględniania faktu, że konsument może zastąpić towary, których relatywne ceny znacznie wzrosły, innymi, które zdrożały w mniejszym stopniu lub w ogóle nie zmieniły ceny
hiperinflacja (ang. hyperinflation)
niezwykle wysoka inflacja, osiągająca rocznie co najmniej czterocyfrowe wartości w ujęciu procentowym, utrzymująca się przez wiele miesięcy; jest skutkiem wojen, rewolucji, przewrotów politycznych (w tym zmiany systemu gospodarczego) i klęsk żywiołowych
indeksacja (ang. indexed)
automatyczne korygowanie cen, płac lub stóp procentowych o stopę inflacji
inflacja (ang. inflation)
tempo wzrostu średniego poziomu cen w gospodarce obliczanego na podstawie koszyka dóbr i usług typowego dla gospodarstw domowych w danym kraju
korekta kosztów utrzymania (COLA) (ang. cost-of-living adjustments (COLAs))
postanowienie umowne, dzięki któremu wysokość wynagrodzenia jest w automatyczny sposób zwiększana o wartość stopy inflacji
koszyk dóbr i usług (ang. basket of goods and services)
hipotetyczny zbiór stałej liczby lub ilości różnych dóbr i usług reprezentujący „typowy” zestaw zakupów konsumentów w danej gospodarce, używany jako podstawa do obliczania tempa zmian poziomu cen w czasie
koszyk towarów i usług
zob. koszyk dóbr i usług
kredyt hipoteczny o zmiennym oprocentowaniu (ARM) (ang. adjustable-rate mortgage (ARM))
kredyt wykorzystywany na zakup nieruchomości, w który wbudowana została stopa procentowa podlegająca zmianom w zależności od stopy inflacji, inaczej jest to kredyt ze stałą realną stopą procentową
okres bazowy
zob. rok bazowy
rok bazowy (ang. ang. base year)
arbitralnie wybrany rok, do którego będziemy porównywać wartość badanej zmiennej (np. poziomu cen) w interesującym nas okresie; wartość wskaźnika w roku bazowym zawsze wynosi 100
wskaźnik (ang. index number)
pomnożona przez 100 relacja (iloraz) wartości określonej zmiennej w okresie badanym i wartości tej samej zmiennej w okresie bazowym
Wskaźnik cen dóbr produkcyjnych (ang. Producers Price Index (PPI))
miara inflacji oparta na cenach dóbr i usług stanowiących nakłady w procesie produkcyjnym
Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI) (ang. Consumer Price Index (CPI))
miara inflacji, którą statystycy obliczają na podstawie poziomu cen dóbr i usług z ustalonego koszyka produktów reprezentującego zakupy przeciętnego konsumenta
Wskaźnik inflacji bazowej (ang. core inflation index)
miara inflacji obliczana zazwyczaj poprzez wyłączenie z CPI cen pewnych dóbr, takich jak żywność i energia, które zmieniają się sezonowo lub znajdują się pod silnym wpływem czynników globalnych
Cytowanie i udostępnianie

Ten podręcznik nie może być wykorzystywany do trenowania sztucznej inteligencji ani do przetwarzania przez systemy sztucznej inteligencji bez zgody OpenStax lub OpenStax Poland.

Chcesz zacytować, udostępnić albo zmodyfikować treść tej książki? Została ona wydana na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) , która wymaga od Ciebie uznania autorstwa OpenStax.

Cytowanie i udostępnienia
  • Jeśli rozpowszechniasz tę książkę w formie drukowanej, umieść na każdej jej kartce informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/makroekonomia-podstawy/pages/1-wprowadzenie-do-rozdzialu
  • Jeśli rozpowszechniasz całą książkę lub jej fragment w formacie cyfrowym, na każdym widoku strony umieść informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/makroekonomia-podstawy/pages/1-wprowadzenie-do-rozdzialu
Cytowanie

© 9 sty 2024 OpenStax. Treść książki została wytworzona przez OpenStax na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) . Nazwa OpenStax, logo OpenStax, okładki OpenStax, nazwa OpenStax CNX oraz OpenStax CNX logo nie podlegają licencji Creative Commons i wykorzystanie ich jest dozwolone wyłącznie na mocy uprzedniego pisemnego upoważnienia przez Rice University.