Przejdź do treściPrzejdź do informacji o dostępnościMenu skrótów klawiszowych
Logo OpenStax
Makroekonomia - Podstawy

16.4 Jak rządy wdrażają politykę handlową: globalnie, regionalnie i na szczeblu krajowym

Makroekonomia - Podstawy16.4 Jak rządy wdrażają politykę handlową: globalnie, regionalnie i na szczeblu krajowym

Spis treści
  1. Przedmowa
  2. 1 Wstęp do makroekonomii
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 1.1 PKB, czyli jak mierzyć kondycję gospodarki?
    3. 1.2 Przeliczanie wartości nominalnych na realne
    4. 1.3 Śledzenie zmian realnego PKB w czasie
    5. 1.4 Porównywanie PKB w różnych krajach
    6. 1.5 Czy za pomocą PKB można zmierzyć dobrobyt?
    7. Kluczowe pojęcia
    8. Podsumowanie
    9. Pytania sprawdzające
    10. Sprawdź wiedzę
    11. Ćwicz myślenie krytyczne
    12. Problemy
  3. 2 Wzrost gospodarczy
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 2.1 Współczesny wzrost gospodarczy
    3. 2.2 Wydajność pracy a wzrost gospodarczy
    4. 2.3 Czynniki wzrostu gospodarczego
    5. 2.4 Konwergencja dochodowa
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  4. 3 Bezrobocie
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 3.1 W jaki sposób ekonomiści definiują i obliczają stopę bezrobocia 
    3. 3.2 Zmiany poziomu bezrobocia
    4. 3.3 Przyczyny bezrobocia w krótkim okresie
    5. 3.4 Przyczyny bezrobocia w długim okresie
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  5. 4 Inflacja
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 4.1 Pomiar inflacji
    3. 4.2 Jak mierzyć zmianę kosztów utrzymania?
    4. 4.3 Zmiany inflacji na świecie
    5. 4.4 Zamieszanie wokół inflacji
    6. 4.5 Indeksacja i jej ograniczenia
    7. Kluczowe pojęcia
    8. Podsumowanie
    9. Pytania sprawdzające
    10. Sprawdź wiedzę
    11. Ćwicz myślenie krytyczne
    12. Problemy
  6. 5 Handel zagraniczny i przepływy kapitałowe
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 5.1 Obliczanie bilansu handlowego
    3. 5.2 Bilans handlowy w kontekście historycznym
    4. 5.3 Bilans handlowy i przepływy kapitału
    5. 5.4 Tożsamość krajowych oszczędności i inwestycji
    6. 5.5 Czy deficyt handlowy ma jakieś zalety?
    7. 5.6 Różnica między saldem bilansu handlowego a poziomem wymiany handlowej
    8. Kluczowe pojęcia
    9. Podsumowanie
    10. Pytania sprawdzające
    11. Sprawdź wiedzę
    12. Ćwicz myślenie krytyczne
    13. Problemy
  7. 6 Makroekonomiczne krzywe popytu i podaży
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 6.1 Popyt i podaż z perspektywy makroekonomicznej
    3. 6.2 Model popytu globalnego i podaży globalnej (AD-AS)
    4. 6.3 Przesunięcie krzywej podaży globalnej 
    5. 6.4 Przesunięcie krzywej popytu globalnego
    6. 6.5 Jak model AD-AS wyjaśnia tempo wzrostu gospodarczego, stopę bezrobocia i zmiany inflacji
    7. 6.6 Prawa Keynesa i Saya w modelu AD-AS
    8. Kluczowe pojęcia
    9. Podsumowanie
    10. Pytania sprawdzające
    11. Sprawdź wiedzę
    12. Ćwicz myślenie krytyczne
    13. Problemy
  8. 7 Model keynesowski
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 7.1 Popyt globalny w modelu keynesowskim
    3. 7.2 Najważniejsze elementy modelu keynesowskiego
    4. 7.3 Krzywa Phillipsa
    5. 7.4 Funkcjonowanie rynku z perspektywy keynesowskiej
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
  9. 8 Model neoklasyczny
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 8.1 Podstawy podejścia neoklasycznego
    3. 8.2 Wpływ podejścia neoklasycznego na politykę fiskalną i pieniężną
    4. 8.3 Poszukiwanie równowagi między modelem keynesowskim a neoklasycznym
    5. Kluczowe pojęcia
    6. Podsumowanie
    7. Pytania sprawdzające
    8. Sprawdź wiedzę
    9. Ćwicz myślenie krytyczne
    10. Problemy
  10. 9 Pieniądz i system bankowy
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 9.1 Definicja pieniądza i jego funkcji
    3. 9.2 Agregaty pieniężne M1, M2 i M3
    4. 9.3 Funkcje banków
    5. 9.4 Jak banki kreują pieniądz
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  11. 10 Bank centralny i polityka monetarna
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 10.1 Zadania banku centralnego
    3. 10.2 Jak bank centralny wprowadza politykę pieniężną
    4. 10.3 Wpływ polityki pieniężnej na sytuację w gospodarce
    5. 10.4 Pułapki polityki pieniężnej
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  12. 11 Bilans płatniczy i kursy walutowe
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 11.1 Jak działają rynki walutowe
    3. 11.2 Przesunięcia krzywych popytu i podaży na rynkach walutowych
    4. 11.3 Skutki makroekonomiczne zmian kursów walutowych
    5. 11.4 Polityki kursowe
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  13. 12 Polityka fiskalna
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 12.1 Wydatki państwa
    3. 12.2 Deficyt i dług publiczny
    4. 12.3 Dyskrecjonalna polityka fiskalna wykorzystywana do walki z recesją, bezrobociem i inflacją
    5. 12.4 Automatyczne stabilizatory koniunktury
    6. 12.5 Realne wyzwania wykorzystywania dyskrecjonalnej polityki fiskalnej
    7. 12.6 Polityka zrównoważonego budżetu: za i przeciw
    8. Kluczowe pojęcia
    9. Podsumowanie
    10. Pytania sprawdzające
    11. Sprawdź wiedzę
    12. Ćwicz myślenie krytyczne
    13. Problemy
  14. 13 Wpływ polityki fiskalnej na gospodarkę
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 13.1 Wpływ długu publicznego na bilans handlowy i inwestycje
    3. 13.2 Polityka fiskalna a bilans handlowy
    4. 13.3 Jak dług publiczny wpływa na oszczędności prywatne
    5. 13.4 Polityka fiskalna, inwestycje i wzrost gospodarczy
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  15. 14 Ekonomia rozwoju - zróżnicowanie polityki ekonomicznej na świecie
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 14.1 Zróżnicowanie gospodarek na świecie
    3. 14.2 Wzrost poziomu życia
    4. 14.3 Przyczyny bezrobocia na świecie
    5. 14.4 Przyczyny inflacji w różnych krajach i regionach
    6. 14.5 Obawy dotyczące pogorszenia konkurencyjności międzynarodowej
    7. Kluczowe pojęcia
    8. Podsumowanie
    9. Pytania sprawdzające
    10. Sprawdź wiedzę
    11. Ćwicz myślenie krytyczne
    12. Problemy
  16. 15 Teoria handlu międzynarodowego
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 15.1 Przewaga absolutna i komparatywna
    3. 15.2 Co się stanie, gdy kraj ma przewagę absolutną w produkcji wszystkich dóbr?
    4. 15.3 Handel wewnątrzgałęziowy między podobnymi gospodarkami
    5. 15.4 Korzyści z ograniczenia barier w handlu międzynarodowym
    6. Kluczowe pojęcia
    7. Podsumowanie
    8. Pytania sprawdzające
    9. Sprawdź wiedzę
    10. Ćwicz myślenie krytyczne
    11. Problemy
  17. 16 Globalizacja i protekcjonizm
    1. Wprowadzenie do rozdziału
    2. 16.1 Protekcjonizm: pośrednia subwencja od konsumentów dla producentów
    3. 16.2 Handel międzynarodowy i jego wpływ na miejsca pracy, płace i warunki pracy
    4. 16.3 Argumenty na rzecz ograniczenia importu
    5. 16.4 Jak rządy wdrażają politykę handlową: globalnie, regionalnie i na szczeblu krajowym
    6. 16.5 Kompromisy w polityce handlowej
    7. Kluczowe pojęcia
    8. Podsumowanie
    9. Pytania sprawdzające
    10. Sprawdź wiedzę
    11. Ćwicz myślenie krytyczne
    12. Problemy
  18. A Matematyka zastosowana w tym podręczniku
  19. B Model dochodowo-wydatkowy
  20. Rozwiązania zadań
    1. Rozdział 1
    2. Rozdział 2
    3. Rozdział 3
    4. Rozdział 4
    5. Rozdział 5
    6. Rozdział 6
    7. Rozdział 7
    8. Rozdział 8
    9. Rozdział 9
    10. Rozdział 10
    11. Rozdział 11
    12. Rozdział 12
    13. Rozdział 13
    14. Rozdział 14
    15. Rozdział 15
    16. Rozdział 16
  21. Bibliografia
  22. Skorowidz nazwisk
  23. Skorowidz rzeczowy
  24. Skorowidz terminów obcojęzycznych

Cel dydaktyczny

Po przeczytaniu tego podrozdziału będziesz w stanie:

  • Wyjaśnić genezę i rolę Układu Ogólnego w sprawie Taryf Celnych i Handlu (GATT) oraz Światowej Organizacji Handlu (WTO)
  • Omówić znaczenie i podać przykłady regionalnych porozumień handlowych
  • Przeanalizować politykę handlową na poziomie krajowym
  • Ocenić długoterminowe trendy dotyczące nakładania ograniczeń na międzynarodową wymianę handlową

Kwestie właściwej reakcji polityk publicznych w dziedzinie globalizacji i handlu międzynarodowego są dyskutowane w różnych gremiach: na poziomie globalnym poprzez Światową Organizację Handlu, a także w ramach regionalnych umów handlowych pomiędzy zainteresowanymi krajami.

Światowa Organizacja Handlu

Światowa Organizacja Handlu (ang. World Trade Organization, WTO) oficjalnie powstała w 1995 r., ale jej historia jest znacznie dłuższa. Po Wielkim Kryzysie i II wojnie światowej w niemal wszystkich krajach świata (z wyłączeniem bloku skupionego wokół ZSRR) dość powszechnie podzielaną potrzebą było stworzenie instytucji, które umożliwiłyby intensyfikację relacji ekonomicznych. Organizacja Narodów Zjednoczonych oficjalnie powstała w 1945 r. Bank Światowy, pomagający najbiedniejszym krajom świata, oraz Międzynarodowy Fundusz Walutowy, który zajmuje się kwestiami związanymi z międzynarodowymi transakcjami finansowymi, zostały utworzone rok później. Trzecią organizacją, której powstanie planowano, miała być Międzynarodową Organizacją Handlu zarządzająca międzynarodową wymianą handlową. Organizacji Narodów Zjednoczonych nie udało się jednak porozumieć w tej kwestii. Zamiast tego 30 października 1947 r. w Genewie 27 krajów podpisało Układ Ogólny w sprawie Taryf Celnych i Handlu (ang. General Agreement on Tariffs and Trade, GATT) tworząc forum, na którym państwa mogły negocjować obniżki ceł i znoszenie innych barier w handlu. W 1995 r. GATT przekształcił się w WTO.

Proces negocjacji w ramach GATT polegał na uzgodnieniu umowy o zmniejszeniu barier w handlu, podpisaniu tej umowy i po pewnym okresie rozpoczęciu kolejnej rundy negocjacji dotyczącej kolejnych zagadnień. W Tabeli 16.4 przedstawiono rundy rozmów w GATT, a obecnie w WTO. Zauważ, że wczesne rundy negocjacji GATT trwały stosunkowo krótko, obejmowały niewielką liczbę krajów i skupiały się prawie wyłącznie na obniżaniu ceł. Jednak od połowy lat 60. ub. w. rundy rozmów handlowych trwały znacznie dłużej, obejmowały rosnącą liczbę krajów i uwzględniały coraz szerszy zakres zagadnień.

RokNazwa rundyGłówne tematyLiczba zaangażowanych krajów
1947GenewskaObniżka taryf celnych23
1949z AnnecyObniżka taryf celnych13
1951z TorquayObniżka taryf celnych38
1956Genewska IIObniżka taryf celnych26
1960–61DillonaObniżka taryf celnych26
1964–67Kennedy'egoTaryfy celne, procedury antydumpingowe62
1973–79TokijskaTaryfy celne, bariery pozataryfowe102
1986–94UrugwajskaCła, bariery pozataryfowe, usługi, własność intelektualna, rozstrzyganie sporów, tekstylia, rolnictwo, utworzenie WTO123
2001–z DohyRolnictwo, usługi, własność intelektualna, konkurencja, inwestycje, środowisko, rozstrzyganie sporów147
Tabela 16.4 Rundy Negocjacyjne GATT i Światowej Organizacji Handlu

Powolne tempo negocjacji GATT doprowadziło do powstania niezbyt śmiesznego żartu, jakoby skrót GATT tak naprawdę oznaczał milczącą zgodę na niekończące się rozmowy (Gentleman’s Agreement to Talk and Talk). Wolne tempo międzynarodowych rozmów handlowych jest jednak zrozumiałe, a nawet rozsądne. Zgoda tak licznej grupy krajów na jakikolwiek traktat to proces długotrwały. GATT często ustanawia odrębne zasady handlu dla niektórych branż, takich jak rolnictwo, a także dla niektórych krajów, takich jak państwa biedne. Były zasady, wyjątki od zasad, możliwości rezygnacji z zasad i precyzyjne sformułowania, o które w każdym przypadku trzeba było walczyć. Podobnie jak wcześniej GATT, WTO nie jest rządem światowym mającym uprawnienia do narzucania swoich postanowień. W 2014 r. WTO zatrudniała 640 osób, a jej roczny budżet od tego czasu wynosi 197 mln dol., co czyni ją mniejszą niż wiele dużych amerykańskich uniwersytetów.

Regionalne umowy handlowe

Na całym świecie różne kraje starają się tworzyć mechanizmy integracji gospodarczej. Należą do nich umowy o wolnym handlu (ang. free trade agreement), w ramach których strony sygnatariusze zgadzają się na prowadzenie wymiany handlowej wolnej od ceł, kwot i kwot importowych, wspólne rynki (ang. common market), których uczestnicy prowadzą wspólną zewnętrzną politykę handlową (nie tylko likwidują bariery w ramach handlu krajów tworzących wspólny rynek, ale uzgadniają też swoją politykę w stosunku do krajów pozostających poza nim), jak również pełne unie gospodarcze (ang. economic union), w których oprócz wspólnego rynku koordynowana jest również polityka monetarna i fiskalna. Wiele krajów należy zarówno do Światowej Organizacji Handlu, jak i regionalnych porozumień handlowych.

Najbardziej znanym regionalnym porozumieniem (nie tylko) handlowym jest Unia Europejska. Po zakończeniu II wojny światowej przywódcy kilku europejskich narodów (m.in. K. Adenauer z Niemiec, A. De Gasperi z Włoch, W. Churchill z Wielkiej Brytanii i Francuzi J. Monnet i R. Schuman) doszli do wniosku, że gdyby mogli ściślej powiązać swoje gospodarki, prawdopodobieństwo wybuchu kolejnego konfliktu zbrojnego byłoby znacznie mniejsze. Proces integracji zajął ponad 50 lat, od umowy o wolnym handlu, poprzez wspólny rynek, aż do pełnej unii gospodarczej, czyli obecnej Unii Europejskiej. UE ma wiele celów. Na przykład na początku 2000 r. wprowadziła wspólną walutę – euro i stopniowo wycofała większość dawnych krajowych walut, takich jak marka niemiecka i frank francuski, chociaż kilka krajów członkowskich (np. Dania, Szwecja, Czechy, Polska itd.) zachowało własny pieniądz. Innym kluczowym elementem unii, obejmującym wszystkie kraje bez wyjątku i wprowadzonym wcześniej, jest eliminacja barier w przepływie towarów, pracy i kapitału w Europie.

Najważniejszą regionalną umową handlową na zachodniej półkuli jest Północnoamerykańska umowa o wolnym handlu (ang. North American Free Trade Agreement - NAFTA). Z dniem 1 lipca 2020 r. NAFTA została oficjalnie zastąpiona umową o wolnym handlu między Stanami Zjednoczonymi, Meksykiem i Kanadą (USMCA). Jest ona zasadniczo podobna do oryginalnej NAFTA. Stany Zjednoczone uczestniczą również w niektórych mniej znaczących regionalnych umowach handlowych, takich jak Inicjatywa na rzecz Basenu Karaibskiego, która oferuje obniżone cła na import z tych krajów, oraz umowa o wolnym handlu z Izraelem.

W ostatnich latach świat był świadkiem prawdziwego wysypu regionalnych porozumień handlowych. Obecnie mamy ich ok. 100. W Tabeli 16.5 wymieniono kilka bardziej znanych. Niektóre z nich to jedynie porozumienia uzgadniające wolę prowadzenia dalszych rozmów. Inne wyznaczają konkretne cele dotyczące redukcji ceł, kwot importowych i barier pozataryfowych. Jeden z ekonomistów określił obecne traktaty handlowe jako „miskę spaghetti”, tak bowiem wyglądałaby mapa z liniami łączącymi wszystkie kraje, które zawarły traktaty handlowe.

Ekonomiści opowiadający się za wolnym handlem obawiają się, że niektóre z tych regionalnych porozumień mogą obiecywać wolny handel, ale w rzeczywistości stanowią sposób na ograniczanie handlu z krajami i regionami, które nie są sygnatariuszami umowy. W niektórych przypadkach regionalne umowy handlowe mogą nawet kolidować z szerszymi umowami Światowej Organizacji Handlu.

Umowy handloweKraje członkowskie
Współpraca Gospodarcza Azji i Pacyfiku (APEC)Australia, Brunei, Chile, Chińska Republika Ludowa, Tajwan, Filipiny, Hongkong, Indonezja, Japonia, Kanada, Malezja, Meksyk, Nowa Zelandia, Papua-Nowa Gwinea, Peru, Republika Korei, Rosja, Singapur, Stany Zjednoczone, Tajlandia, Wietnam
Unia Europejska (UE)Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Włochy
Umowa o wolnym handlu w Ameryce Północnej (NAFTA)Kanada, Meksyk, Stany Zjednoczone
Stowarzyszenie Integracji Ameryki Łacińskiej (LAIA)Argentyna, Boliwia, Brazylia, Chile, Ekwador, Kolumbia, Meksyk, Paragwaj, Peru, Urugwaj, Wenezuela
Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN)Brunei, Filipiny, Indonezja, Kambodża, Laos, Malezja, Mjanma, Singapur, Tajlandia, Wietnam
Południowoafrykańska Wspólnota Rozwoju (SADC)Angola, Botswana, Kongo, Lesotho, Madagaskar, Malawi, Mauritius, Mozambik, Namibia, Seszele, RPA, Suazi, Tanzania, Zambia, Zimbabwe
Tabela 16.5 Niektóre regionalne umowy handlowe

Polityka handlowa na poziomie krajowym

Kolejny wymiar polityki handlowej, obok międzynarodowych i regionalnych umów handlowych, występuje na poziomie krajowym. Na przykład Stany Zjednoczone nakładają kwoty importowe na cukier z obawy, że taki import obniży cenę cukru, a tym samym zaszkodzi krajowym producentom tego produktu. Jednym z zadań Departamentu Handlu Stanów Zjednoczonych jest ustalenie, czy ma miejsce dumping ze strony innych krajów. Komisja Handlu Międzynarodowego Stanów Zjednoczonych – agencja rządowa – orzeka, czy dumping poważnie zaszkodził przemysłowi krajowemu. Jeśli tak, prezydent może nałożyć cła mające zrównoważyć nieuczciwie niską cenę.

Często wydaje się, że na arenie polityki handlowej walka toczy się między przepisami krajowymi, które zwiększają protekcjonizm, a umowami międzynarodowymi, które próbują zmniejszyć jego skalę, takimi jak WTO. Dlaczego kraj miałby uchwalać prawa lub negocjować umowy, aby odciąć się od niektórych produktów zagranicznych, takich jak cukier czy tekstylia, jednocześnie negocjując ogólnie w celu zmniejszenia barier handlowych? Jedną z prawdopodobnych odpowiedzi jest to, że międzynarodowe umowy handlowe pozwalają krajom ograniczać wpływ grup nacisku. Członek Kongresu może powiedzieć przemysłowi lobbującemu za cłami lub kontyngentami na import: „Oczywiście, chciałbym ci pomóc, ale to nieznośne porozumienie WTO po prostu mi na to nie pozwala”.

Sięgnij po więcej

Jeśli konsumenci ponoszą największe koszty polityki protekcjonistycznej, dlaczego nie próbują ograniczyć skali jej stosowania? Najbardziej prawdopodobna odpowiedź jest taka, że łatwiej jest zorganizować małą grupę podmiotów wokół wąskiej kwestii, która przynosi im znaczne korzyści (czyli producentów jakiegoś towaru), niż dużą grupę, której potencjalne korzyści nie są zbyt duże (czyli konsumentów). To jest pytanie o teorię polityki handlowej. Odwiedź tę stronę i przeczytaj artykuł Jonathana Raucha na ten temat.

Długoterminowe tendencje w dziedzinie barier handlowych

Na paskach w programach informacyjnych polityka handlowa pojawia się głównie w kontekście sporów i napięć. Sprawy o „nieuczciwe” praktyki handlowe innych państw wnoszone są w ramach procedur rozstrzygania sporów do WTO, Unii Europejskiej, NAFTA i innych regionalnych porozumień handlowych. Politycy w krajowych ciałach ustawodawczych, podjudzani przez lobbystów, często grożą uchwaleniem ustaw, które „ustanowią uczciwe warunki gry” lub „zapobiegną nieuczciwemu handlowi” – chociaż większość takich aktów legislacyjnych to po prostu wnioski o wprowadzenie takich czy innych praktyk protekcjonistycznych. Mniej lub bardziej uzasadnione obawy o utratę miejsc pracy sprawiają, że protestujący na ulicach mogą sprzeciwiać się określonym zasadom opisującym wymianę handlową z zagranicą lub wręcz samej idei handlu międzynarodowego.

Pomimo wszystkich kontrowersji w ciągu ostatnich 60 lat świat wyraźnie zmierza w kierunku niższych barier w handlu. Średni poziom ceł nakładanych przez kraje uprzemysłowione na importowane produkty w 1946 r. wynosił 40%. W roku 1990, po dziesięcioleciach negocjacji GATT, spadł do mniej niż 5%. Jednym z powodów, dla których środek ciężkości w ramach negocjacji GATT przesunął się z obniżania ceł we wczesnych rundach na szerszą listę postulatów, było to, że cła zostały już obniżone radykalnie i w tej dziedzinie nie pozostało wiele do zrobienia. Chociaż miary dotyczące kwot importowych i barier pozataryfowych są mniej dokładne niż te dotyczące ceł, na ogół wydają się utrzymywać również na niższym poziomie niż wcześniej.

W związku z tym ostatnie półwiecze przyniosło zarówno radykalne zmniejszenie barier w handlu tworzonych przez rządy, takich jak cła, kwoty importowe i bariery pozataryfowe, jak i szereg osiągnięć technologicznych, które ułatwiły handel międzynarodowy, takich jak postępy w transporcie, komunikacji i zarządzaniu informacją. Rezultatem był potężny wzrost wolumenu handlu międzynarodowego.

Trendy te mogą zostać zmienione przez dwa ważne wydarzenia, do których doszło w 2016 r.: głosowanie Wielkiej Brytanii za opuszczeniem UE oraz wybór Donalda Trumpa na prezydenta Stanów Zjednoczonych, którego administracja realizowała politykę podnoszenia barier handlowych (w 2018 r. USA zwiększyło do 25% cła na towary importowane z Chin). Podwyżka ceł została utrzymana przez kolejnego prezydenta, Joe Bidena (dane z września 2023). Czas pokaże, czy jesteśmy świadkami zmiany dotychczasowego trendu, czy jedynie obserwujemy przejściowe zaburzenia w liberalizacji relacji ekonomicznych na świecie.

Cytowanie i udostępnianie

Chcesz zacytować, udostępnić albo zmodyfikować treść tej książki? Została ona wydana na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) , która wymaga od Ciebie uznania autorstwa OpenStax.

Cytowanie i udostępnienia
  • Jeśli rozpowszechniasz tę książkę w formie drukowanej, umieść na każdej jej kartce informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/makroekonomia-podstawy/pages/1-wprowadzenie-do-rozdzialu
  • Jeśli rozpowszechniasz całą książkę lub jej fragment w formacie cyfrowym, na każdym widoku strony umieść informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/makroekonomia-podstawy/pages/1-wprowadzenie-do-rozdzialu
Cytowanie

© 19 paź 2023 OpenStax. Treść książki została wytworzona przez OpenStax na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) . Nazwa OpenStax, logo OpenStax, okładki OpenStax, nazwa OpenStax CNX oraz OpenStax CNX logo nie podlegają licencji Creative Commons i wykorzystanie ich jest dozwolone wyłącznie na mocy uprzedniego pisemnego upoważnienia przez Rice University.