- Albumina
- białko osocza, którego niski poziom (hipoalbuminemia) może prowadzić do obrzęków.
- Anuria
- wydalanie 100 ml moczu na dobę; objaw ciężkiego uszkodzenia nerek, całkowitej niedrożności dróg moczowych lub wstrząsu.
- Białkomocz
- obecność białka w moczu; może świadczyć o uszkodzeniu kłębuszków nerkowych (np. w zespole nerczycowym).
- Cystatyna C
- białko używane jako alternatywny wskaźnik filtracji kłębuszkowej, niezależne od masy mięśniowej pacjenta.
- Cytryniany
- związki chemiczne hamujące krystalizację kamieni w moczu, m.in. szczawianu wapnia; zawarte m.in. w cytrusach.
- Dietoterapia
- zastosowanie diety jako formy leczenia lub wspomagania leczenia chorób, w tym chorób nerek.
- Dobowe wydalanie białka z moczem
- ilość białka wydalanego z moczem w ciągu doby; ocena istotna w diagnostyce zespołu nerczycowego.
- Dyzuria
- ból lub pieczenie podczas oddawania moczu; często objaw infekcji układu moczowego.
- eGFR
- szacowany wskaźnik GFR obliczany na podstawie stężenia kreatyniny i danych demograficznych (wiek, płeć, masa ciała).
- Fruktoza
- cukier prosty, którego nadmiar w diecie może zwiększać ryzyko kamicy i zaburzeń metabolicznych.
- GFR (glomerular filtration rate)
- wskaźnik przesączania kłębuszkowego; określa ilość osocza filtrowaną przez nerki na minutę w przeliczeniu na powierzchnię ciała (ml/min/1,73 m²). Używany do klasyfikacji przewlekłej choroby nerek (PChN).
- Hematuria (krwiomocz)
- obecność krwi w moczu, makroskopowa lub mikroskopowa; może wskazywać na infekcję, kamicę, choroby nerek lub nowotwory.
- Hiperfosfatemia
- zbyt wysokie stężenie fosforu we krwi; może prowadzić do chorób kości i zwapnień naczyń.
- Hiperkaliemia
- zbyt wysokie stężenie potasu we krwi, groźne dla układu krążenia.
- Kamica nerkowa
- tworzenie się złogów (kamieni) w drogach moczowych; najczęściej są one zbudowane z wapnia, kwasu moczowego, cystyny lub struwitu.
- Kreatynina
- produkt przemian metabolicznych mięśni, wydalany przez nerki; jej poziom w surowicy odzwierciedla czynność nerek.
- Kwasica metaboliczna
- zaburzenie równowagi kwasowo-zasadowej polegające na obniżeniu pH krwi; często występuje w PChN.
- Leukocyturia
- obecność leukocytów w moczu; często związana z zakażeniem układu moczowego.
- Mikcja
- oddawanie moczu.
- Mocznik (BUN)
- produkt końcowy przemian azotu z białek; jego poziom rośnie przy upośledzeniu funkcji nerek.
- Nykturia
- potrzeba oddawania moczu w nocy.
- Oliguria (skąpomocz)
- wydalanie 400–500 ml moczu na dobę u dorosłych; może wskazywać na odwodnienie, uszkodzenie nerek lub niedrożność dróg moczowych.
- PChN (przewlekła choroba nerek)
- postępujące, długotrwałe uszkodzenie nerek prowadzące do spadku funkcji filtracyjnej.
- Pienienie się moczu
- może świadczyć o obecności w nim białka (białkomocz).
- Poliuria (wielomocz)
- oddawanie >3 litrów moczu na dobę; może być wynikiem cukrzycy, moczówki prostej lub nadmiernego spożycia płynów.
- Post-void residual (PVR)
- objętość moczu zalegająca w pęcherzu po mikcji; wielkość używana do oceny zdolności opróżniania pęcherza.
- Protein Energy Wasting (PEW)
- niedożywienie białkowo-kaloryczne występujące u pacjentów z PChN.
- Puryny
- związki występujące w mięsie i rybach, metabolizowane do kwasu moczowego, którego nadmiar sprzyja kamicy moczanowej.
- RAAS (układ renina–angiotensyna–aldosteron)
- hormonalny system regulujący ciśnienie krwi i gospodarkę sodowo-wodną; nadaktywność sprzyja zatrzymywaniu sodu i wody.
- Retencja moczu (zatrzymanie moczu)
- niemożność oddania moczu mimo pełnego pęcherza; często występuje w przerostach prostaty lub neuropatiach.
- Scyntygrafia nerek
- badanie izotopowe służące do oceny funkcji i perfuzji poszczególnych nerek.
- USG nerek
- nieinwazyjne badanie obrazowe pozwalające ocenić wielkość i strukturę nerek oraz obecność zmian (np. torbieli, kamieni).
- UTI (urinary tract infection)
- zakażenie układu moczowego.
- Zespół ogona końskiego
- neurologiczny stan nagły powodujący m.in. zatrzymanie moczu i utratę kontroli nad pęcherzem.
- ZUM (zakażenie układu moczowego)
- infekcja obejmująca drogi moczowe (np. cewkę, pęcherz, moczowody, nerki).