Przejdź do treściPrzejdź do informacji o dostępnościMenu skrótów klawiszowych
Logo OpenStax
Wyszukaj kluczowe pojęcia lub tekst.

Apoptoza
śmierć komórkowa.
Astma
przewlekła choroba charakteryzująca się nawracającym stanem zapalnym i zwężeniem dróg oddechowych ograniczającym wymianę gazową w płucach.
Drogi oddechowe
drogi anatomiczne, przez które gazy przemieszczają się do i z płuc.
Drżenie głosowe
wibracja na ścianie klatki piersiowej podczas mówienia przez pacjenta.
Duszność
trudności w oddychaniu lub uczucie braku tchu.
Dyfuzja gazów oddechowych
proces przemieszczania się tlenu i dwutlenku węgla w dół gradientu stężeń przez barierę pęcherzykowo-włośniczkową, zachodzący między powietrzem w pęcherzykach płucnych a krwią w naczyniach włosowatych płuc.
Infekcje dróg oddechowych
stany, w których mikroorganizmy zakażają górne i dolne drogi oddechowe, co prowadzi do objawów takich jak gorączka, ból gardła, kaszel, ból w klatce piersiowej, duszność i bóle mięśniowe.
Niedodma
zapadnięcie się pęcherzyków płucnych prowadzące do zmniejszenia lub całkowitego braku powietrza w danym obszarze płuca.
Nieżyt nosa
zapalenie błony śluzowej nosa wywołujące objawy takie jak zatkany nos, katar, kichanie i spływanie wydzieliny za nos.
Opukiwanie
element badania fizykalnego polegający na systematycznym opukiwaniu przestrzeni międzyżebrowych, wykonywany w określonym porządku (przednia, boczna i tylna ściana klatki piersiowej), w celu oceny odgłosu opukowego.
Orthopnoë
wykonywany w określonym porządku (przednia, boczna i tylna ściana klatki piersiowej), w celu oceny odgłosu opukowego.
Osłuchiwanie
element badania fizykalnego polegający na słuchaniu za pomocą stetoskopu dźwięków fizjologicznych i patologicznych, takich jak szmery oddechowe, czy szmery sercowe.
Paczkolata
jednostka miary ekspozycji na dym tytoniowy, obliczana jako iloczyn liczby paczek papierosów (po 20 sztuk) wypalanych dziennie i liczby lat palenia.
Perfuzja
proces przepływu krwi przez naczynia włosowate w tkankach organizmu.
Przewlekła obturacyjna choroba płuc
postępujące, przewlekłe schorzenie układu oddechowego obejmujące trwałe ograniczenie przepływu powietrza przez drogi oddechowe, zwykle związane z przewlekłym zapaleniem oskrzeli i/lub rozedmą płuc.
Przewlekłe zapalenie oskrzeli
stan, w którym w śluzówce oskrzeli występuje długotrwały proces zapalny, co prowadzi do zwiększonej produkcji śluzu i przewlekłego kaszlu.
Rozedma płuc
przewlekła choroba charakteryzująca się uszkodzeniem ścian pęcherzyków płucnych, co prowadzi do zaburzenia wymiany gazowej.
Skala Mallampatiego
skala oceny dróg oddechowych służąca do klasyfikacji widoczności struktur tylnej części gardła.
Surfaktant
substancja powierzchniowo czynna, związek chemiczny składający się z dwóch części: hydrofilowej (przyciągającej wodę) oraz hydrofobowej (odpychającej wodę), które wyściela pęcherzyki płucne i redukuje napięcie powierzchniowe.
Trzeszczenie
drobnobańkowe, krótkotrwałe, nieciągłe dźwięki osłuchowe, powstające najczęściej podczas wdechu w wyniku otwierania się wcześniej zamkniętych małych dróg oddechowych lub obecności płynu w pęcherzykach płucnych.
Wentylacja
przepływ powietrza do i z płuc umożliwiający wymianę gazów między powietrzem a krwią.
Wolne rodniki
atomy lub cząsteczki powstające m.in podczas fagocytozy; mogą uszkadzać struktury komórkowe, biorąc udział w stresie oksydacyjnym.
Wymiana gazowa
proces przenikania tlenu z powietrza pęcherzykowego do krwi oraz dwutlenku węgla z krwi do pęcherzyków płucnych.
Zapalenie płuc
stan zapalny miąższu płuc spowodowany infekcją, przewlekłymi chorobami płuc, stosowaniem respiratora lub aspiracją; zapalenie płuc może prowadzić do przewlekłych uszkodzeń, takich jak zwłóknienie płuc.
Zatorowość płucna
stan nagły, w którym skrzeplina odrywa się od ściany tętnicy i przemieszcza do naczyń płuc, uniemożliwiając naturalny przepływ krwi w tętnicy płucnej lub jej gałęziach.
Zwłóknienie płuc
bliznowacenie tkanek płucnych powodujące ich sztywnienie i ograniczające funkcję płuc.
Cytowanie i udostępnianie

Ten podręcznik nie może być wykorzystywany do trenowania sztucznej inteligencji ani do przetwarzania przez systemy sztucznej inteligencji bez zgody OpenStax lub OpenStax Poland.

Chcesz zacytować, udostępnić albo zmodyfikować treść tej książki? Została ona wydana na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) , która wymaga od Ciebie uznania autorstwa OpenStax.

Cytowanie i udostępnienia
  • Jeśli rozpowszechniasz tę książkę w formie drukowanej, umieść na każdej jej kartce informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/zywienie/pages/1-wprowadzenie
  • Jeśli rozpowszechniasz całą książkę lub jej fragment w formacie cyfrowym, na każdym widoku strony umieść informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/zywienie/pages/1-wprowadzenie
Cytowanie
  • Jeśli chcesz zacytować tę książkę, skorzystaj z dostępnych narzędzi do tworzenia wpisów bibliograficznych, jak np.: ten.
    • Autorzy: Iwona Bodys-Cupak, dr hab. n. o zdr., Anna Felińczak, dr n. med., Iwona Malinowska-Lipień, dr hab., Monika Michalak, dr n. o zdr., Mirosława Noppenberg, dr n. o zdr., ​​Lucyna Płaszewska-Żywko, dr n. med., Lucyna Ścisło, dr hab. n. med. i n. o zdr., Emerald Charity Bilbrew, Jody Vogelzang, Kelli Whittington
    • Wydawca/strona internetowa: OpenStax Poland
    • Tytuł książki: Pielęgniarstwo. Żywienie w wybranych stanach klinicznych
    • Data publikacji: 1 paź 2025
    • Miejscowość: Warszawa
    • URL książki: https://openstax.org/books/zywienie/pages/1-wprowadzenie
    • URL fragmentu: https://openstax.org/books/zywienie/pages/7-kluczowe-pojecia

© 16 wrz 2025 OpenStax. Treść książki została wytworzona przez OpenStax na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) . Nazwa OpenStax, logo OpenStax, okładki OpenStax, nazwa OpenStax CNX oraz OpenStax CNX logo nie podlegają licencji Creative Commons i wykorzystanie ich jest dozwolone wyłącznie na mocy uprzedniego pisemnego upoważnienia przez Rice University.