Przejdź do treściPrzejdź do informacji o dostępnościMenu skrótów klawiszowych
Logo OpenStax
Fizyka dla szkół wyższych. Tom 2

C Najważniejsze stałe fizyczne

Fizyka dla szkół wyższych. Tom 2C Najważniejsze stałe fizyczne

Spis treści
  1. Przedmowa
  2. Termodynamika
    1. 1 Temperatura i ciepło
      1. Wstęp
      2. 1.1 Temperatura i równowaga termiczna
      3. 1.2 Termometry i skale temperatur
      4. 1.3 Rozszerzalność cieplna
      5. 1.4 Przekazywanie ciepła, ciepło właściwe i kalorymetria
      6. 1.5 Przemiany fazowe
      7. 1.6 Mechanizmy przekazywania ciepła
      8. Podsumowanie rozdziału
        1. Kluczowe pojęcia
        2. Najważniejsze wzory
        3. Podsumowanie
        4. Pytania
        5. Zadania
        6. Zadania dodatkowe
        7. Zadania trudniejsze
    2. 2 Kinetyczna teoria gazów
      1. Wstęp
      2. 2.1 Model cząsteczkowy gazu doskonałego
      3. 2.2 Ciśnienie, temperatura i średnia prędkość kwadratowa cząsteczek
      4. 2.3 Ciepło właściwe i zasada ekwipartycji energii
      5. 2.4 Rozkład prędkości cząsteczek gazu doskonałego
      6. Podsumowanie rozdziału
        1. Kluczowe pojęcia
        2. Najważniejsze wzory
        3. Podsumowanie
        4. Pytania
        5. Zadania
        6. Zadania dodatkowe
        7. Zadania trudniejsze
    3. 3 Pierwsza zasada termodynamiki
      1. Wstęp
      2. 3.1 Układy termodynamiczne
      3. 3.2 Praca, ciepło i energia wewnętrzna
      4. 3.3 Pierwsza zasada termodynamiki
      5. 3.4 Procesy termodynamiczne
      6. 3.5 Pojemność cieplna gazu doskonałego
      7. 3.6 Proces adiabatyczny gazu doskonałego
      8. Podsumowanie rozdziału
        1. Kluczowe pojęcia
        2. Najważniejsze wzory
        3. Podsumowanie
        4. Pytania
        5. Zadania
        6. Zadania dodatkowe
        7. Zadania trudniejsze
    4. 4 Druga zasada termodynamiki
      1. Wstęp
      2. 4.1 Procesy odwracalne i nieodwracalne
      3. 4.2 Silniki cieplne
      4. 4.3 Chłodziarki i pompy ciepła
      5. 4.4 Sformułowania drugiej zasady termodynamiki
      6. 4.5 Cykl Carnota
      7. 4.6 Entropia
      8. 4.7 Entropia w skali mikroskopowej
      9. Podsumowanie rozdziału
        1. Kluczowe pojęcia
        2. Najważniejsze wzory
        3. Podsumowanie
        4. Pytania
        5. Zadania
        6. Zadania dodatkowe
        7. Zadania trudniejsze
  3. Elektryczność i magnetyzm
    1. 5 Ładunki i pola elektryczne
      1. Wstęp
      2. 5.1 Ładunek elektryczny
      3. 5.2 Przewodniki, izolatory i elektryzowanie przez indukcję
      4. 5.3 Prawo Coulomba
      5. 5.4 Pole elektryczne
      6. 5.5 Wyznaczanie natężenia pola elektrycznego rozkładu ładunków
      7. 5.6 Linie pola elektrycznego
      8. 5.7 Dipole elektryczne
      9. Podsumowanie rozdziału
        1. Kluczowe pojęcia
        2. Najważniejsze wzory
        3. Podsumowanie
        4. Pytania
        5. Zadania
        6. Zadania dodatkowe
    2. 6 Prawo Gaussa
      1. Wstęp
      2. 6.1 Strumień pola elektrycznego
      3. 6.2 Wyjaśnienie prawa Gaussa
      4. 6.3 Stosowanie prawa Gaussa
      5. 6.4 Przewodniki w stanie równowagi elektrostatycznej
      6. Podsumowanie rozdziału
        1. Kluczowe pojęcia
        2. Najważniejsze wzory
        3. Podsumowanie
        4. Pytania
        5. Zadania
        6. Zadania dodatkowe
        7. Zadania trudniejsze
    3. 7 Potencjał elektryczny
      1. Wstęp
      2. 7.1 Elektryczna energia potencjalna
      3. 7.2 Potencjał elektryczny i różnica potencjałów
      4. 7.3 Obliczanie potencjału elektrycznego
      5. 7.4 Obliczanie natężenia na podstawie potencjału
      6. 7.5 Powierzchnie ekwipotencjalne i przewodniki
      7. 7.6 Zastosowanie elektrostatyki
      8. Podsumowanie rozdziału
        1. Kluczowe pojęcia
        2. Najważniejsze wzory
        3. Podsumowanie
        4. Pytania
        5. Zadania
        6. Zadania dodatkowe
        7. Zadania trudniejsze
    4. 8 Pojemność elektryczna
      1. Wstęp
      2. 8.1 Kondensatory i pojemność elektryczna
      3. 8.2 Łączenie szeregowe i równoległe kondensatorów
      4. 8.3 Energia zgromadzona w kondensatorze
      5. 8.4 Kondensator z dielektrykiem
      6. 8.5 Mikroskopowy model dielektryka
      7. Podsumowanie rozdziału
        1. Kluczowe pojęcia
        2. Najważniejsze wzory
        3. Podsumowanie
        4. Pytania
        5. Zadania
        6. Zadania dodatkowe
        7. Zadania trudniejsze
    5. 9 Prąd i rezystancja
      1. Wstęp
      2. 9.1 Prąd elektryczny
      3. 9.2 Model przewodnictwa w metalach
      4. 9.3 Rezystywność i rezystancja
      5. 9.4 Prawo Ohma
      6. 9.5 Energia i moc elektryczna
      7. 9.6 Nadprzewodniki
      8. Podsumowanie rozdziału
        1. Kluczowe pojęcia
        2. Najważniejsze wzory
        3. Podsumowanie
        4. Pytania
        5. Zadania
        6. Zadania dodatkowe
        7. Zadania trudniejsze
    6. 10 Obwody prądu stałego
      1. Wstęp
      2. 10.1 Siła elektromotoryczna
      3. 10.2 Oporniki połączone szeregowo i równolegle
      4. 10.3 Prawa Kirchhoffa
      5. 10.4 Elektryczne przyrządy pomiarowe
      6. 10.5 Obwody RC
      7. 10.6 Instalacja elektryczna w domu i bezpieczeństwo elektryczne
      8. Podsumowanie rozdziału
        1. Kluczowe pojęcia
        2. Najważniejsze wzory
        3. Podsumowanie
        4. Pytania
        5. Zadania
        6. Zadania dodatkowe
        7. Zadania trudniejsze
    7. 11 Siła i pole magnetyczne
      1. Wstęp
      2. 11.1 Odkrywanie magnetyzmu
      3. 11.2 Pola magnetyczne i ich linie
      4. 11.3 Ruch cząstki naładowanej w polu magnetycznym
      5. 11.4 Siła magnetyczna działająca na przewodnik z prądem
      6. 11.5 Wypadkowa sił i moment sił działających na pętlę z prądem
      7. 11.6 Efekt Halla
      8. 11.7 Zastosowania sił i pól magnetycznych
      9. Podsumowanie rozdziału
        1. Kluczowe pojęcia
        2. Najważniejsze wzory
        3. Podsumowanie
        4. Pytania
        5. Zadania
        6. Zadania dodatkowe
        7. Zadania trudniejsze
    8. 12 Źródła pola magnetycznego
      1. Wstęp
      2. 12.1 Prawo Biota-Savarta
      3. 12.2 Pole magnetyczne cienkiego, prostoliniowego przewodu z prądem
      4. 12.3 Oddziaływanie magnetyczne dwóch równoległych przewodów z prądem
      5. 12.4 Pole magnetyczne pętli z prądem
      6. 12.5 Prawo Ampère’a
      7. 12.6 Solenoidy i toroidy
      8. 12.7 Magnetyzm materii
      9. Podsumowanie rozdziału
        1. Kluczowe pojęcia
        2. Najważniejsze wzory
        3. Podsumowanie
        4. Pytania
        5. Zadania
        6. Zadania dodatkowe
        7. Zadania trudniejsze
    9. 13 Indukcja elektromagnetyczna
      1. Wstęp
      2. 13.1 Prawo Faradaya
      3. 13.2 Reguła Lenza
      4. 13.3 Siła elektromotoryczna wywołana ruchem
      5. 13.4 Indukowane pola elektryczne
      6. 13.5 Prądy wirowe
      7. 13.6 Generatory elektryczne i siła przeciwelektromotoryczna
      8. 13.7 Zastosowania indukcji elektromagnetycznej
      9. Podsumowanie rozdziału
        1. Kluczowe pojęcia
        2. Najważniejsze wzory
        3. Podsumowanie
        4. Pytania
        5. Zadania
        6. Zadania dodatkowe
        7. Zadania trudniejsze
    10. 14 Indukcyjność
      1. Wstęp
      2. 14.1 Indukcyjność wzajemna
      3. 14.2 Samoindukcja i cewki indukcyjne
      4. 14.3 Energia magazynowana w polu magnetycznym
      5. 14.4 Obwody RL
      6. 14.5 Oscylacje obwodów LC
      7. 14.6 Obwody RLC
      8. Podsumowanie rozdziału
        1. Kluczowe pojęcia
        2. Najważniejsze wzory
        3. Podsumowanie
        4. Pytania
        5. Zadania
        6. Zadania dodatkowe
        7. Zadania trudniejsze
    11. 15 Obwody prądu zmiennego
      1. Wstęp
      2. 15.1 Źródła prądu zmiennego
      3. 15.2 Proste obwody prądu zmiennego
      4. 15.3 Obwody szeregowe RLC prądu zmiennego
      5. 15.4 Moc w obwodzie prądu zmiennego
      6. 15.5 Rezonans w obwodzie prądu zmiennego
      7. 15.6 Transformatory
      8. Podsumowanie rozdziału
        1. Kluczowe pojęcia
        2. Najważniejsze wzory
        3. Podsumowanie
        4. Pytania
        5. Zadania
        6. Zadania dodatkowe
        7. Zadania trudniejsze
    12. 16 Fale elektromagnetyczne
      1. Wstęp
      2. 16.1 Równania Maxwella i fale elektromagnetyczne
      3. 16.2 Płaskie fale elektromagnetyczne
      4. 16.3 Energia niesiona przez fale elektromagnetyczne
      5. 16.4 Pęd i ciśnienie promieniowania elektromagnetycznego
      6. 16.5 Widmo promieniowania elektromagnetycznego
      7. Podsumowanie rozdziału
        1. Kluczowe pojęcia
        2. Najważniejsze wzory
        3. Podsumowanie
        4. Pytania
        5. Zadania
        6. Zadania dodatkowe
        7. Zadania trudniejsze
  4. A Jednostki
  5. B Przeliczanie jednostek
  6. C Najważniejsze stałe fizyczne
  7. D Dane astronomiczne
  8. E Wzory matematyczne
  9. F Układ okresowy pierwiastków
  10. G Alfabet grecki
  11. Rozwiązania zadań
    1. Rozdział 1
    2. Rozdział 2
    3. Rozdział 3
    4. Rozdział 4
    5. Rozdział 5
    6. Rozdział 6
    7. Rozdział 7
    8. Rozdział 8
    9. Rozdział 9
    10. Rozdział 10
    11. Rozdział 11
    12. Rozdział 12
    13. Rozdział 13
    14. Rozdział 14
    15. Rozdział 15
    16. Rozdział 16
  12. Skorowidz nazwisk
  13. Skorowidz rzeczowy
  14. Skorowidz terminów obcojęzycznych
Wielkość Symbol Wartość
atomowa jednostka masy u u \si{\atomicmassunit} 1,660 539 066 60(50) 10 -27 kg 1,660 539 066 60(50) 10 -27 kg \SI{1,660538782+-0,000000083e-27}{\kilo\gram}
931,494 102 42(28) MeV c 2 931,494 102 42(28) MeV c 2 \SI{931,494028+-0,000023}{\mega\electronvolt} / c^2
liczba Avogadra N A N A N_{\text{A}} 6,022 140 76 10 23 mol -1 6,022 140 76 10 23 mol -1 \SI[per-mode=reciprocal]{6,02214179+-0,00000030e23}{\per\mole}
(dokładna wartość)
magneton Bohra μ B = e 2 m e μ B = e 2 m e \mu_{\text{B}} = \frac{e\hbar}{2m_{\text{e}}} 9,274 010 0783(28) 10 -24 J T 9,274 010 0783(28) 10 -24 J T \SI{9,27400915+-0,00000023e-24}{\joule\per\tesla}
promień Bohra a 0 = 2 m e e 2 k e a 0 = 2 m e e 2 k e a_0 = \frac{\hbar^2}{m_{\text{e}} e^2 k_{\text{e}}} 5,291 772 109 03(80) 10 -11 m 5,291 772 109 03(80) 10 -11 m \SI{5,2917720859+-0,0000000036e-11}{\metre}
stała Boltzmanna k B k B k_{\text{B}} = \frac{R}{N_{\text{A}}} 1,380 649 10 -23 J K 1,380 649 10 -23 J K \SI{1,3806504+-0,0000024e-23}{\joule\per\kelvin}
(dokładna wartość)
komptonowska długość fali λ C = h m e c λ C = h m e c \lambda_{\text{C}} = \frac{h}{m_{\text{e}} c} 2,426 310 238 67(73) 10 -12 m 2,426 310 238 67(73) 10 -12 m \SI{2,4263102175+-0,0000000033e-12}{\metre}
stała elektrostatyczna k e = 1 4 π ε 0 k e = 1 4 π ε 0 k_{\text{e}} = \frac{1}{4\pi \epsilon_0} 8,987 551 7923(14) 10 9 N m 2 C 2 8,987 551 7923(14) 10 9 N m 2 C 2 \num{8,987551788}\dots \cdot 10^9 \si[inter-unit-product = ⋅]{\newton\metre\squared\per\coulomb\squared}
masa deuteronu m d m d m_{\text{d}} 3,343 583 7724(10) 10 -27 kg 3,343 583 7724(10) 10 -27 kg \SI{3,34358320+-0,00000017e-27}{\kilo\gram}
2,013 553 212 745(40) u 2,013 553 212 745(40) u \SI{2,013553212724+-0,000000000078}{\atomicmassunit}
1875,612 942 57(57) MeV c 2 1875,612 942 57(57) MeV c 2 \SI{1875,612859}{\mega\electronvolt} / c^2
masa elektronu m e m e m_{\text{e}} 9,109 383 7015(28) 10 -31 kg 9,109 383 7015(28) 10 -31 kg \SI{9,10938215+-0,00000045e-31}{\kilo\gram}
5,485 799 090 65(16) 10 -4 u 5,485 799 090 65(16) 10 -4 u \SI{5,4857990943+-0,0000000023e-4}{\atomicmassunit}
0,510 998 950 00(15) MeV c 2 0,510 998 950 00(15) MeV c 2 \SI{0,510998910+-0,000000013}{\mega\electronvolt} / c^2
elektronowolt eV eV \si{\electronvolt} 1,602 176 634 10 -19 J 1,602 176 634 10 -19 J \SI{1,602176487+-0,000000040e-19}{\joule}
(dokładna wartość)
ładunek elementarny e e e 1,602 176 634 10 -19 C 1,602 176 634 10 -19 C \SI{1,602176487+-0,000000040e-19}{\coulomb}
(dokładna wartość)
stała gazowa R R R 8,314 462 618 J mol K 8,314 462 618 J mol K \SI[inter-unit-product = ⋅]{8,314472+-0,000015}{\joule\per\mole\per\kelvin}
(dokładna wartość)
stała grawitacji G G G 6,674 30(15) 10 -11 N m 2 kg 2 6,674 30(15) 10 -11 N m 2 kg 2 \SI[inter-unit-product = ⋅]{6,67428+-0,00067e-11}{\newton\metre\squared\per\kilo\gram\squared}
masa neutronu m n m n m_{\text{n}} 1,674 927 498 04(95) 10 -27 kg 1,674 927 498 04(95) 10 -27 kg \SI{1,674927211+-0,000000084e-27}{\kilo\gram}
1,008 664 915 95(49) u 1,008 664 915 95(49) u \SI{1,00866491597+-0,00000000043}{\atomicmassunit}
939,565 420 52(54) MeV c 2 939,565 420 52(54) MeV c 2 \SI{939,565346+-0,000023}{\mega\electronvolt} / c^2
magneton jądrowy μ N = e 2 m p μ N = e 2 m p \mu_{\text{N}} = \frac{e \hbar}{2 m_{\text{p}}} 5,050 783 746(15) 10 -27 J T 5,050 783 746(15) 10 -27 J T \SI{5,05078324+-0,00000013e-27}{\joule\per\tesla}
przenikalność magnetyczna próżni μ 0 μ 0 \mu_0 1,256 637 062 12(19) 10 -6 T m A 1,256 637 062 12(19) 10 -6 T m A 4\pi \cdot 10^{-7} \si[inter-unit-product = ⋅]{\tesla\metre\per\ampere}
przenikalność elektryczna próżni ε 0 = 1 μ 0 c 2 ε 0 = 1 μ 0 c 2 \epsilon_0 = \frac{1}{\mu_0 c^2} 8,854 187 8128(13) 10 12 C 2 / ( N m 2 ) 8,854 187 8128(13) 10 12 C 2 / ( N m 2 )
stała Plancka h h h 6,626 070 1510-34Js6,626 070 1510-34Js \SI[inter-unit-product = ⋅]{6,62607015e-34}{\joule\second}
(dokładna wartość)
zredukowana stała Plancka / stała Diraca = h 2 π = h 2 π \hbar = \frac{h}{2\pi} 1,054 571 81710-34Js1,054 571 81710-34Js \num{1,054571817}\dots\cdot 10^{-34} \si[inter-unit-product = ⋅]{\joule\second}
(dokładna wartość)
masa protonu m p m p m_{\text{p}} 1,672 621 923 69(51) 10 -27 kg 1,672 621 923 69(51) 10 -27 kg \SI{1,672621637+-0,000000083e-27}{\kilo\gram}
1,007 276 466 621(53) u 1,007 276 466 621(53) u \SI{1,00727646677+-0,00000000010}{\atomicmassunit}
938,272 088 16(29) MeV c 2 938,272 088 16(29) MeV c 2 \SI{938,272013+-0,000023}{\mega\electronvolt} / c^2
stała Rydberga R H R H R_{\text{H}} 1,097 373 156 8160(21) 10 7 m -1 1,097 373 156 8160(21) 10 7 m -1 \SI[per-mode=reciprocal]{1,0973731568527+-0,0000000000073e7}{\per\metre}
prędkość światła w próżni c c c 2,997 924 58 10 8 m s 2,997 924 58 10 8 m s \SI{2,99792458e8}{\metre\per\second}
(dokładna wartość)
Tabela C1 Najważniejsze stałe fizyczne Uwaga: Podane wartości stałych zostały zarekomendowane w 2018 r. przez Konwent Danych dla Nauki i Technologii CODATA, na podstawie dopasowania wartości uzyskanych na drodze eksperymentalnej za pomocą metody najmniejszych kwadratów. Wartości podane w nawiasach są niepewnościami dwóch ostatnich cyfr.
Przydatne wartości iloczynów stałych:
  • h c = 12 400 eV Å = 1240 eV nm = 1240 MeV fm h c = 12 400 eV Å = 1240 eV nm = 1240 MeV fm hc = \SI[inter-unit-product = ⋅]{12400}{\electronvolt\angstrom} = \SI[inter-unit-product = ⋅]{1240}{\electronvolt\nano\metre} = \SI[inter-unit-product = ⋅]{1240}{\mega\electronvolt\femto\metre}
  • c = 1973 eV Å = 197,3 eV nm = 197,3 MeV fm c = 1973 eV Å = 197,3 eV nm = 197,3 MeV fm \hbar c = \SI[inter-unit-product = ⋅]{1973}{\electronvolt\angstrom} = \SI[inter-unit-product = ⋅]{197,3}{\electronvolt\nano\metre} = \SI[inter-unit-product = ⋅]{197,3}{\mega\electronvolt\femto\metre}
  • k e e 2 = 14,4 eV Å = 1,44 eV nm = 1,44 MeV fm k e e 2 = 14,4 eV Å = 1,44 eV nm = 1,44 MeV fm k_{\text{e}} e^2 = \SI[inter-unit-product = ⋅]{14,4}{\electronvolt\angstrom} = \SI[inter-unit-product = ⋅]{1,44}{\electronvolt\nano\metre} = \SI[inter-unit-product = ⋅]{1,44}{\mega\electronvolt\femto\metre}
  • k B T = 0,025 85 eV , przy temperaturze  T = 300 K = 26,85 °C k B T = 0,025 85 eV , przy temperaturze  T = 300 K = 26,85 °C k_{\text{B}} T = \SI{0,02585}{\electronvolt} \text{, przy temperaturze } T = \SI{300}{\kelvin} = \SI{26,85}{\celsius}
Cytowanie i udostępnianie

Chcesz zacytować, udostępnić albo zmodyfikować treść tej książki? Została ona wydana na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) , która wymaga od Ciebie uznania autorstwa OpenStax.

Cytowanie i udostępnienia
  • Jeśli rozpowszechniasz tę książkę w formie drukowanej, umieść na każdej jej kartce informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/fizyka-dla-szk%C3%B3%C5%82-wy%C5%BCszych-tom-2/pages/1-wstep
  • Jeśli rozpowszechniasz całą książkę lub jej fragment w formacie cyfrowym, na każdym widoku strony umieść informację:
    Treści dostępne za darmo na https://openstax.org/books/fizyka-dla-szk%C3%B3%C5%82-wy%C5%BCszych-tom-2/pages/1-wstep
Cytowanie

© 21 wrz 2022 OpenStax. Treść książki została wytworzona przez OpenStax na licencji Uznanie autorstwa (CC BY) . Nazwa OpenStax, logo OpenStax, okładki OpenStax, nazwa OpenStax CNX oraz OpenStax CNX logo nie podlegają licencji Creative Commons i wykorzystanie ich jest dozwolone wyłącznie na mocy uprzedniego pisemnego upoważnienia przez Rice University.