Kluczowe pojęcia

Kluczowe pojęcia

ciśnienie cząstkowe lub parcjalne (ang. partial pressure)

ciśnienie wywierane przez cząsteczki danego składnika mieszaniny gazów, gdyby tylko ten składnik wypełniał całą dostępną objętość

ciśnienie pary nasyconej (ang. vapor pressure)

ciśnienie parcjalne pary, która jest w równowadze z fazą ciekłą (lub fazą stałą w przypadku sublimacji) tej samej substancji

diagram pV (ang. pV diagram)

wykres zależności ciśnienia od objętości danej substancji, w szczególności gazu

energia wewnętrzna (ang. internal energy)

suma energii mechanicznych wszystkich cząsteczek w tym układzie

gaz doskonały (ang. ideal gas)

gaz rzeczywisty w granicy niskich gęstości i wysokich temperatur

kinetyczna teoria gazów (ang. kinetic theory of gases)

teoria ta określa własności makroskopowe gazów na podstawie własności ruchów cząsteczek składających się na ten gaz

liczba Avogadra (ang. Avogadro’s number)

liczba cząsteczek w jednym molu substancji; $N_{\text{A}}=\mathrm{6,02}\cdot {10}^{23}\mathrm{cząstek}∕\mathrm{mol}$

mol (ang. mole)

miara liczności substancji; ilość substancji o masie równej jej masie cząsteczkowej wyrażonej w gramach

prawo Daltona ciśnień cząstkowych (ang. Dalton’s law of partial pressures)

prawo fizyczne, które stwierdza, że całkowite ciśnienie w gazie jest sumą ciśnień cząstkowych wszystkich składników gazu

prędkość najbardziej prawdopodobna (ang. peak speed)

prędkość, w otoczeniu której zawierają się prędkości większości cząstek gazu

rozkład Maxwella-Boltzmanna (ang. Maxwell-Boltzmann distribution)

funkcja, której całka oznaczona jest prawdopodobieństwem znalezienia cząstek gazu doskonałego o prędkościach zawierających się w granicach całkowania

równanie stanu gazu doskonałego (ang. ideal gas law)

prawo fizyczne określające związek między ciśnieniem, objętością, temperaturą i liczbą moli gazu w stanie dalekim od skraplania

równanie stanu gazu van der Waalsa (ang. van der Waals equation of state)

równanie, zazwyczaj przybliżone, opisujące związek między ciśnieniem, objętością, temperaturą i liczbą cząsteczek (lub liczbą moli) gazu rzeczywistego

stała Boltzmanna (ang. Boltzmann constant)

stała fizyczna, która określa związek energii z temperaturą, występuje w równaniu stanu gazu doskonałego; $k_{\text{B}}=\mathrm{1,38}\cdot {10}^{-23}\mathrm{J}∕\mathrm{K}$

stan nadkrytyczny (ang. supercritical)

takie warunki dla płynu (wysoka temperatura i wysokie ciśnienie), w których nie może istnieć jego faza ciekła

stopień swobody (ang. degree of freedom)

niezależny rodzaj ruchu posiadający energię, np. energię kinetyczną ruchu w jednym z trzech ortogonalnych kierunków w przestrzeni

średni czas między zderzeniami (ang. mean free time)

średni czas między kolejnymi zderzeniami cząsteczek w gazie

średnia droga swobodna (ang. mean free path)

średnia droga przebywana przez cząsteczkę w gazie pomiędzy kolejnymi zderzeniami z innymi cząsteczkami

średnia prędkość kwadratowa (ang. root-mean square speed)

pierwiastek kwadratowy ze średniej wartości kwadratów prędkości cząsteczek gazu

temperatura krytyczna (ang. critical temperature)

punkt na izotermie, w którym jej nachylenie wynosi zero (punkt przegięcia o zerowym nachyleniu – przyp. tłum.)

uniwersalna stała gazowa (ang. universal gas constant)

stała fizyczna występująca w równaniu stanu gazu doskonałego z uwzględnieniem liczby moli; $R=N_{\text{A}}{k}_{\text{B}}=\mathrm{8,31}\mathrm{J}∕\left(\mathrm{mol}\mathrm{K}\right)$

zasada ekwipartycji energii (ang. equipartition theorem)

twierdzenie, które mówi, że energia w klasycznym układzie termodynamicznym jest równomiernie rozdzielona pomiędzy jego stopnie swobody (w sensie średnim – przyp. tłum.)