- bodziec bezwarunkowy (ang. unconditioned stimulus)
- bodziec wywołujący reakcję bezwarunkową
- bodziec obojętny (ang. neutral stimulus)
- bodziec, który początkowo nie wywołuje reakcji
- bodziec warunkowy (ang. conditioned stimulus)
- bodziec, który wywołuje reakcję z powodu swojego powiązania z bodźcem bezwarunkowym
- generalizacja bodźców (ang. stimulus generalization)
- pojawianie się reakcji warunkowej na bodźce podobne do bodźca warunkowego
- habituacja (ang. habituation)
- uczenie się niereagowania na bodziec, który jest niezmienny i powtarzany
- instynkt (ang. instinct)
- wiedza niewyuczona, wrodzona, obejmująca złożone wzorce zachowania; uważa się, że instynkty są bardziej rozpowszechnione u zwierząt niższych niż u ludzi
- kara zastępcza (ang. vicarious punishment)
- obserwator jest świadkiem wymierzenia kary za określone zachowania modela; w efekcie obniża się prawdopodobieństwo naśladowania zachowań modela przez obserwatora
- karanie (ang. punishment)
- wdrożenie konsekwencji w celu powstrzymania jakiegoś zachowania
- karanie negatywne (ang. negative punishment)
- pozbawienie przyjemnego bodźca w celu zahamowania lub powstrzymania jakiegoś zachowania
- karanie pozytywne (ang. positive punishment)
- wprowadzenie nieprzyjemnego bodźca w celu powstrzymania lub zahamowania jakiegoś zachowania
- kształtowanie (ang. shaping)
- nagradzanie kolejnych kroków zbliżających do zachowania docelowego
- mapa poznawcza (wyobrażeniowa) (ang. cognitive map)
- wyobrażenie reprezentujące otoczenie
- model (ang. model)
- osoba prezentująca zachowanie, które służy jako przykład (podczas uczenia się przez obserwację)
- nabywanie (przyswajanie, akwizycja) (ang. acquisition)
- w warunkowaniu klasycznym początkowy okres uczenia się, kiedy człowiek lub zwierzę zaczyna łączyć bodziec obojętny z bodźcem bezwarunkowym, aż bodziec obojętny zacznie wywoływać reakcję warunkową
- odruch (ang. reflex)
- niewyuczona, automatyczna reakcja organizmu na bodziec pochodzący ze środowiska
- prawo efektu (ang. law of effect)
- człowiek powtarza zachowanie, po którym doznał przyjemnych konsekwencji, a zniechęca się do zachowań, po których nastąpiły konsekwencje nieprzyjemne
- radykalny behawioryzm (ang. radical behaviorism)
- odmiana behawioryzmu stworzona przez B.F. Skinnera, która zakłada, że nawet złożone wyższe funkcje umysłowe, jak ludzki język, są wyłącznie asocjacjami bodziec-reakcja
- reakcja bezwarunkowa (odruch bezwarunkowy) (ang. unconditioned response)
- naturalne (niewyuczone) zachowanie wywołane przez dany bodziec
- reakcja warunkowa (odruch warunkowy) (ang. conditioned response)
- reakcja wywołana przez bodziec warunkowy
- rozkład wzmocnień o stałych odstępach czasowych (ang. fixed interval reinforcement schedule)
- nagradzanie zachowania po upływie określonego, stałego czasu
- rozkład wzmocnień o zmiennych odstępach czasowych (ang. variable interval reinforcement schedule)
- nagradzanie zachowania po upływie nieprzewidywalnego czasu
- rozkład wzmocnień według stałych proporcji (ang. fixed ratio reinforcement schedule)
- nagradzanie danego zachowania poprzedzone pojawieniem się określonej liczby reakcji
- rozkład wzmocnień według zmiennych proporcji (ang. variable ratio reinforcement schedule)
- nagradzanie zachowania poprzedzone wystąpieniem zmiennej liczby reakcji
- różnicowanie bodźców (ang. stimulus discrimination)
- zdolność do odmiennego reagowania na bodźce różniące się od bodźca warunkowego
- spontaniczne odnowienie (ang. spontaneous recovery)
- ponowne pojawienie się reakcji warunkowej, wygaszonej jakiś czas wcześniej
- uczenie się (ang. learning)
- zmiana zachowania lub wiedzy będąca wynikiem doświadczenia indywidualnego
- uczenie się przez obserwację (ang. observational learning)
- rodzaj uczenia się, które polega na obserwowaniu zachowania innych osób
- uczenie się skojarzeniowe, uczenie się asocjacyjne (ang. associative learning)
- rodzaj uczenia się, które polega na łączeniu pewnych bodźców lub zdarzeń współwystępujących w środowisku (warunkowanie klasyczne i sprawcze)
- uczenie się utajone (ang. latent learning)
- uczenie się następuje, ale może nie być widoczne (może się nie ujawniać), dopóki nie znajdzie się powód, aby je zademonstrować
- warunkowanie klasyczne (ang. classical conditioning)
- uczenie się, w którym bodziec lub doświadczenie pojawiają się przed zachowaniem, a następnie zostają dopasowane do zachowania lub z nim powiązane
- warunkowanie sprawcze (ang. operant conditioning)
- rodzaj uczenia się, w którym bodziec (doświadczenie lub wzmocnienie) następuje dopiero po określonym zachowaniu
- warunkowanie wyższego rzędu (ang. higher-order conditioning)
- (także: warunkowanie drugiego rzędu) wykorzystywanie bodźca warunkowego do warunkowania bodźca obojętnego
- wygaszanie (ang. extinction)
- osłabienie reakcji warunkowej, gdy bodziec bezwarunkowy nie jest już wiązany z bodźcem warunkowym
- wzmacnianie (ang. reinforcement)
- wdrożenie konsekwencji w celu wzmocnienia jakiegoś zachowania
- wzmacnianie ciągłe (ang. continous reinforcement)
- każdorazowe nagradzanie zachowania, gdy tylko się ono pojawia
- wzmacnianie negatywne (ang. negative reinforcement)
- usunięcie nieprzyjemnego bodźca w celu wzmocnienia jakiegoś zachowania
- wzmacnianie pozytywne (ang. positive reinforcement)
- wprowadzenie przyjemnego bodźca w celu wzmocnienia jakiegoś zachowania
- wzmacnianie sporadyczne (ang. partial reinforcement)
- nieregularne nagradzanie pożądanego zachowania
- wzmocnienie pierwotne (ang. primary reinforcer)
- wzmacnia zachowanie, odwołując się do podstawowych potrzeb (np. jedzenie, woda, schronienie, seks)
- wzmocnienie wtórne (ang. secondary reinforcer)
- nie odwołuje się do potrzeb podstawowych, odnosi skutek wzmacniający tylko wtedy, gdy łączy się z jakąś korzyścią (nagrodą) w postaci np. pieniędzy, punktów promocyjnych, żetonów pokerowych
- wzmocnienie zastępcze (ang. vicarious reinforcement)
- obserwator jest świadkiem przyznania nagrody za określone zachowania modela; w efekcie wzrasta prawdopodobieństwo naśladowania zachowań modela przez obserwatora