Kluczowe pojęcia

Kluczowe pojęcia

cyklotron (ang. cyclotron)

urządzenie służące do przyspieszania cząstek naładowanych do wielkich energii kinetycznych

dipol magnetyczny (ang. magnetic dipole)

zamknięta pętla przewodnika z przepływającym prądem lub para biegunów magnetycznych w przypadku gdy rozmiary źródła, pętli lub pary biegunów, są traktowane jako niewielkie (w granicy – znikające)

efekt Halla (ang. Hall effect)

wytwarzanie poprzecznego napięcia w przewodniku z prądem przez zewnętrzne pole magnetyczne

gauss (ang. gauss)

$\text{G}$, jednostka indukcji magnetycznej: $1\mathrm{G}={10}^{-4}\mathrm{T}$

komory D (ang. dees)

stosowane w cyklotronach duże, metalowe komory w kształcie litery D, przez które przepływa przyspieszany strumień naładowanych cząstek

linie pola magnetycznego (ang. magnetic field lines)

ciągłe krzywe wskazujące kierunek pola magnetycznego; linie te są styczne do kierunków wskazań kompasu i zorientowane do magnetycznego bieguna południowego płytki magnesu

magnetyczny biegun południowy (ang. south magnetic pole)

obecnie, gdy kompas wskazuje południe, wskazuje pobliże geograficznego bieguna południowego; jest to biegun północny zastępczego magnesu, który zamieniał się z biegunem południowym, podobnie jak magnetyczny biegun północny

magnetyczny biegun północny (ang. north magnetic pole)

obecnie, gdy kompas wskazuje północ, wskazuje pobliże geograficznego bieguna północnego; jest to biegun południowy zastępczego magnesu, który wielokrotnie zamieniał się z biegunem północnym na przestrzeni istnienia Ziemi

magnetyczny moment dipolowy (ang. magnetic dipole moment)

iloczyn natężenia prądu oraz pola powierzchni przewodnika, oznaczane także jako $\mu$

promieniowanie kosmiczne (ang. cosmic rays)

strumień cząstek (zazwyczaj o dużej energii) będący mieszaniną cząstek elementarnych (elektronów, protonów, antyneutronów, neutrin i innych) i fotonów promieniowania elektromagnetycznego

reguła prawej dłoni 1 (ang. right-hand rule-1)

wykorzystanie prawej dłoni do określenia kierunku i zwrotu siły magnetycznej albo kierunku i zwrotu prędkości naładowanej cząstki, albo indukcji magnetycznej

rozdzielacz prędkości (ang. velocity selector)

aparat, w którym skrzyżowane pola elektryczne i magnetyczne wytwarzają równej wartości, przeciwnie zwrócone siły, działające na naładowaną cząstkę o określonej prędkości; cząstka ta porusza się przez obszar rozdzielacza prędkości tak, jak cząstka swobodna, podczas gdy cząstki poruszające się z innymi prędkościami są uginane w aparacie

ruch po helisie (ang. helical motion)

złożenie ruchu po okręgu z ruchem prostoliniowym; wykonywany w obszarze pola magnetycznego przez naładowaną cząstkę, poruszającą się pod pewnym kątem do kierunku pola

silnik (prądu stałego) (ang. motor (DC))

pętla drutu w polu magnetycznym; gdy prąd przepływa przez pętlę, pole magnetyczne wywiera na nią moment sił, co powoduje obrót wału; w procesie tym energia elektryczna ulega przetworzeniu w pracę mechaniczną

siła magnetyczna (ang. magnetic force)

siła przyłożona do naładowanej cząstki przemierzającej pole magnetyczne

spektrometr masowy (ang. mass spectrometer)

urządzenie, które rozdziela jony w zależności od ich stosunku ładunku do masy

tesla (ang. tesla)

jednostka indukcji magnetycznej układu SI: $1\mathrm{T}=1\mathrm{N}∕\left(\mathrm{A}\mathrm{m}\right)$